Δευτέρα 27 Οκτωβρίου 2025

Τα ονόματα και τα στερεότυπα.

Ζια, ορεινό χωριό της Κω με υπέροχη θέα | Kos4all.com 

Τα ασυνήθιστα ονόματα*, τύπου Αριάδνη, Δανάη, Ρωμανός, Ερρίκος κ.τ.ό., παρά κάποιες ευάριθμες εξαιρέσεις, συνηθίζονται στην παρα- ή κακή λογοτεχνία, ή επιλέγονται για ψευδώνυμα από ανάλογης αισθητικής μιμητές καλλιτεχνών. Εύλογα, γιατί ο παραλογοτέχνης μαζεύει δώθε-κείθε λογοτεχνικά πτωματικά μέλη, τα συρράπτει στους ήρωες-φρανκενστάιν των ιστοριών του, στο τέλος μ’ ένα όνομα που κάπως του φαντάζει, φέρ’ ειπείν Αλέξης ή Κλεαρέτη, νομίζει τους εμφυσά λογοτεχνική υπόσταση. Οι αντίστοιχοι φιλαναγνώστες, οι εθισμένοι σε αισθητικά στερεότυπα, οι οποίοι είναι σε κάθε εποχή η πλειονότητα βέβαια, διαβάζουν τους φρανκενστάιν-ήρωες, τις φρανκενστάιν-ιστορίες, τους φρανκενστάιν-στίχους με ανυπόκριτη συγκίνηση, με κομμένη την ανάσα. Σαν τους τουρίστες που τους αποβιβάζουν τα πούλμαν κατά εκατοντάδες σε τοποθεσίες με θεαματικό ηλιοβασίλεμα, να φωτογραφίσουν εκστατικοί τα μοναδικά ιώδη χρώματα του δειλινού. Περνάνε τα χρόνια, τα στερεότυπα ξεφτίζουν, διαβάζεις ύστερα τους πάλαι ποτέ διακεκριμένους και δεν αισθάνεσαι παρά κάτι λίγο και χλωμό και βαρετό –εκτός κι αν πήρες εργολαβία την υστεροφημία τους, για την οποία μεριμνά παντοιοτρόπως το σινάφι∙ είναι πολλοί, πάρα πολλοί οι ατάλαντοι, κι αυτοί κι αν έχουν συντεχνιακά δικαιώματα.  

(*Άλλο θέμα, μολονότι συναφές, η επιλογή ανάλογων ονομάτων, ή και κοινών όμως στην καθαρεύουσα, κατά την ονοματοδοσία παιδιών, φαινόμενο που πήρε διαστάσεις κυρίως στη δεκαετία της φούσκας. Η πάγια συμβουλή μου σε φίλους, πες το παιδί σου Γιάννη, Γιώργο, Μιχάλη, Βαγγέλη, αν το θες ήρωα καλού μυθιστορήματος, παρά Ρωμανό ή Ιωάννη ή Ευάγγελο, και καταντήσει το δόλιο καρικατούρα σε ευπώλητο.)