Κυριακή 26 Ιουνίου 2016

Νίκος Ξυλούρης: Σε ψηλό βουνό / ο αητός.

Ο αλησμόνητος Νίκος Ξυλούρης (7 Ιουλίου 1936 - 8 Φεβρουαρίου 1980) στο παραδοσιακό Σε ψηλό βουνό.
Η λυρική ποίηση οικειοποιείται το υπέρτατο σύμβολο της επικής, τον αετό.
Στην Κρήτη τραγουδούν και τον αδύναμο αετό / άντρα -θα 'λεγα και τον αδύναμο Δία, η εικόνα μού μοιάζει αρχαία.

 Σε ψηλό βουνό,
σε ριζιμιό χαράκι,
κάθεται αητός.

Σάββατο 25 Ιουνίου 2016

Τα μεγάλα κεφάλια.

Τα μεγάλα κεφάλια

image

















Athens Voice, 25/6/2016.
Τις μέρες της κρίσης στα Ίμια (τέλος Ιανουαρίου 1996), ένας τζαμάς κάτι μού έφτιαχνε στο σπίτι, δεν ήμουν τριάντα έξι, εκείνος γύρω στα είκοσι πέντε, οι βραχονησίδες των Ιμίων είναι ορατές από την Κω, κάθε τόσο μάς τρύπαγε τ’ αυτιά ο διαπεραστικός ήχος από πολεμικά αεροπλάνα που σχίζανε τον ουρανό, παρόλο που εξοικειωμένοι παραμεθόριοι, το πράγμα έμοιαζε ανεξέλεγκτο, ο νεαρός εργάτης έκανε τη δουλειά του συλλογισμένος, λίγο πριν την τελειώσει ζήτησε τη γνώμη μου για το πού θα πήγαινε το πράγμα, του έδωσα κάποια απάντηση, στην πόρτα γύρισε περίσκεπτος, «Να δούμε τι θα πούνε και τα μεγάλα κεφάλια στην Αθήνα». Θυμάμαι, καθώς τον ξέβγαζα, να τον μακαρίζω. Ναι, ο «περιορισμένων οριζόντων», -ό,τι τέλος πάντων εννοούμε με το «λαϊκός άνθρωπος»-, είχε κάποτε όχι μόνο ταπεινότητα, αλλά και την αφέλεια να πιστεύει πως κάπου και σε τούτη δω τη χώρα υπήρχε μια γερουσία σοφών που αποτιμούσε ή που διαχειριζόταν τα λεγόμενα εθνικά συμφέροντα.
Έκτοτε αναλογίζομαι συχνά το στιγμιότυπο. Δεν ξέρω για τον συγκεκριμένο, πάντως ο τύπος στον οποίο καταχωριζόταν ο τζαμάς με τα χρόνια μετακινήθηκε στο αντίθετο άκρο, του δοκησίσοφου, του ξερόλα. Έχει άποψη για όλα και πώς όχι, όταν βλέπει τη χαρακτηριστική άνεση με την οποία το κάνει ο κάθε απίθανος άσχετος στο δημόσιο χώρο, έως και τη νεοελληνική αποθέωση του οξύμωρου, το είδος που τελευταία βάλθηκε να διασύρεται αφ’ εαυτού, κάτι καθηγητάδες πανεπιστημίου συγκαταλεγόμενους στους κυβερνώντες, ανίκανους να σχηματίσουν έναν έστω επαγωγικό συλλογισμό. Όλοι τους ανεμίζοντας τις ίδιες εθνολαϊκιστικές, συνωμοσιολογικές κοινοτοπίες. Για τις τράπεζες, την παλιά πολιτική τάξη, τους τοκογλύφους εταίρους, τον αφόρητο καπιταλισμό οπωσδήποτε, ή το σύγχρονο σκιάχτρο του, το νεοφιλελευθερισμό. Τόσο σχηματικά, τόσο μανιχαϊστικά, που τριακόσιες λέξεις να αριθμεί το λεξιλόγιο του εκάστοτε τζαμά, αρκούν για να τους μιμηθεί, για να καμώνεται κι αυτός τον επαΐοντα, τι να του πούνε ύστερα και ποια «μεγάλα κεφάλια».

Δευτέρα 20 Ιουνίου 2016

Τα Κρητικόπουλα τραγουδάνε ακόμα. Γιώργος και Νίκος Στρατάκης: "Λαΐνι".

Λαΐνι, στίχοι Κατερίνα Αεράκη, μουσική - τραγούδι Γιώργος Στρατάκης. 
Τα... Στρατάκια τραγουδάνε ακόμα. 
Και δυο παλιότερες αναρτήσεις (1, 2).

Κυριακή 19 Ιουνίου 2016

Οι τιμώντες την ελληνική γλώσσα.



Στάθηκα σε πλαίσιο με κηδειόσημα σε κεντρικό σημείο της όμορφης πόλης του Ρεθύμνου. Δεν προσπέρασα ποτέ μου κηδειόσημο, ειλικρινά ποτέ. Με μαγνητίζουν οπουδήποτε. Όπως μ’ αρέσουν και οι βόλτες σε νεκροταφεία. Δεν ξέρω ποιους εκφραστικούς τύπους χρησιμοποιούν στις υπόλοιπες πόλεις της Κρήτης. Δεν τα ξανάδα αλλού, εδώ με ξάφνιασαν, με συγκίνησαν σαν ακροκέραμα ή σαν κορνίζες σε ξεμοναχιασμένα νεοκλασικά. Μ’ όλο που μ’ αυτή την άξεστη προοδευτικίλα που μέρα τη μέρα μάς μουδιάζει κοντεύει αντιδραστικό να εκφράζει κανείς το σεβασμό του στα καλά ελληνικά -μα και δεν καταδέχομαι το φόβο μην και παρεξηγηθώ σ’ ό,τι πιο βαθύ μου πια, καθώς μεγαλώνω, τη γλώσσα: κάποιοι λόγιοι, λοιπόν, ίσως εκπαιδευτικοί, ενδεχομένως ιερείς, μακάρι και εργολάβοι κηδειών, κάποιοι πάντως που είχαν την αξιοπρέπεια και τον αυτοσεβασμό να αγαπούν την καλή διατύπωση στην οικεία, τη μητρική τους γλώσσα, την ελληνική, εικάζω θα έφτιαξαν αυτές τις ωραίες φόρμες.

Αγγελτήριο Μνημοσύνου
Τελούμε μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως της ψυχής του/της αγαπημένου/ης μας. Παρακαλούμε όπως προσέλθετε και προσευχηθείτε μαζί μας. Παρακαλούμε τους τιμώντας τη μνήμη του/της όπως παραστούν σ’ αυτό.

Αγγελτήριο Θανάτου
Τον/τη λατρευτό/ή μας … ετών … κηδεύουμε ημέρα … … … … και ώρα … από την οικία μας. Η νεκρώσιμος θα ψαλεί στον Ιερό Ναό … Η ταφή στο κοιμητήριο … Παρακαλούμε τους τιμώντας τη μνήμη του/της όπως συνοδεύσουν την εκφορά του/της.
Οι συγγενείς …

Σάββατο 18 Ιουνίου 2016

Απουλήιος: Ο χρυσός γάιδαρος ή οι μεταμορφώσεις.

Ο Απουλήιος, γόνος εύπορης οικογένειας, γεννήθηκε γύρω στο 125 μ.Χ. στα Μάδαυρα της Αφρικής, στο Μ ’Νταουρούς της σημερινής Αλγερίας. Τις ανώτερες σπουδές ρητορικής (που σήμαινε φιλολογία, φιλοσοφία και τέχνη του λόγου) τις έκανε στην Καρχηδόνα, αλλά όπως λέει και ο ίδιος για τον ίδιο λόγο ταξίδεψε και στην Αθήνα και στη Ρώμη. Η γνώση της ρητορικής επέτρεπε την πρόσβαση στη διοίκηση και στην πολιτική ή άνοιγε το δρόμο για σταδιοδρομία δικηγόρου. Μετά το θάνατο του πατέρα του, που κατείχε ένα από τα ύπατα δικαστικά αξιώματα της γενέθλιας πόλης, κληρονόμησε μία καθόλα σεβαστή περιουσία, επίσης τον διαδέχτηκε στα καθήκοντά του.
Ο Απουλήιος έγραψε τις Μεταμορφώσεις περί το 161 μ.Χ., σε ηλικία περίπου 35 χρόνων.
Τις ανέπτυξε στο γνωστό καμβά του Λούκιος ἢ ὄνος, όμως σε μεγαλύτερη έκταση, με πολλές εμβόλιμες ιστορίες όπως του Έρωτα και της Ψυχής και με διαφορετικό φινάλε εδώ ο Λούκιος δεν ανακτά την ανθρώπινη μορφή του τρώγοντας τριαντάφυλλα στο θέατρο, αλλά σε τελετή προς τιμήν της Ίσιδας -βέβαια πάλι σε δημόσιο χώρο. Και στις δύο αυτές, μεγαλύτερες από τις υπόλοιπες αφηγήσεις – παρεκβάσεις από τον αρχικό καμβά, (Έρως και Ψυχή και τελετουργία στην Ίσιδα), νομίζω και στις άλλες, η σύνδεση δεν είναι πάντοτε οργανική στην όλη ροή του κειμένου, ακόμα και, όπως στην ιστορία του Έρωτα και Ψυχής, για την οποία μάλιστα ο αφηγηματικός χρόνος που διατίθεται είναι περίπου δύο από τα έντεκα συνολικά κεφάλαια – βιβλία, παρά τη ζωντάνια και την αξία της παρέκβασης καθ’ αυτήν, εντούτοις μοιάζει σχεδόν άσχετη με τα προηγούμενα και τα επόμενα, και εντελώς αψυχολόγητη για τον αφηγητή της, τη σκληρή γριά δούλα στο λημέρι των ληστών εν προκειμένω.

Πέμπτη 16 Ιουνίου 2016

Με την Πελαγία στα Χανιά.


Την περασμένη Κυριακή -στην Κρήτη, αλλά σε άλλη πόλη ευρισκόμενος- πληροφορήθηκα για την ομαδική έκθεση “Orange Water” στο Αρχαιολογικό Μουσείο Χανίων, και τη συμμετοχή της Πελαγίας Κυριαζή σ’ αυτήν. Ένα sms, ένα τηλέφωνο, και να που βρεθήκαμε.
Τα έργα των ζωγράφων σκόρπια στο εσωτερικό του μουσείου, ανάμεσα στα σταθερά αρχαία εκθέματα.
Ύστερα πήγαμε για καφέ στο όμορφο λιμανάκι.

Τετάρτη 15 Ιουνίου 2016

Κι απόψε ψυχῇ θα είμαι εκεί. Στο Σύνταγμα.



Υποχρεώσεις δε μου επέτρεψαν να βρίσκομαι Αθήνα -όπως δεν ήμουν και το περασμένο Σάββατο στην Παρέλαση της Υπερηφάνειας. Όμως κι απόψε νοερά, ψυχῇ, θα είμαι εκεί. Στο Σύνταγμα.

Σάββατο 11 Ιουνίου 2016

Από το Μεξικό. Αισθαντικό.

Carla Morrison: Eres Tú.
Κάρλα Μόρισον (1986-): Είσαι εσύ.


Ο Έρωτας και η Ψυχή απόκτησαν κορούλα.



(Απόσπασμα από το μυθιστόρημα του Απουλήιου «Ο χρυσός γάιδαρος ή οι μεταμορφώσεις». Από την ιστορία του Έρωτα και της Ψυχής που αφηγείται η γριά δούλα στο κορίτσι που έχουν απαγάγει οι ληστές και κρατάνε φυλακισμένο στο λημέρι τους. Ακροατής και ο Λούκιος, μεταμορφωμένος σε γάιδαρο. Βιβλίο Έκτο, παράγραφοι 23-24.)

Ο Δίας διατάζει τον Ερμή να καλέσει αμέσως γενική συνέλευση των θεών και να κηρύξει δέκα χιλιάδες λίρες πρόστιμο σε καθέναν που θα απουσίαζε από τη συνέλευση. Με τη φοβέρα αυτή το ουράνιο παλάτι γέμισε, και ο μεγαλόπρεπος Δίας, πάνω στον υψηλό θρόνο του, αρχίζει:
«Θεοί, γραμμένοι στο βιβλίο των Μουσών, ποιος από σας δε γνωρίζει τον Έρωτα, τον έφηβο αυτόν που εγώ ο ίδιος ανάθρεψα; Θέλω να του βάλω λίγο χαλινάρι στη σφοδρότητα των πρώτων εφηβικών του εκδηλώσεων∙ τα σκάνδαλα, οι ασωτείες του, είναι κάθε μέρα το σούσουρο όλου του κόσμου∙ πρέπει να μη βρίσκει πια ευκαιρίες για τέτοια πράγματα. Με το γάμο θα συμμαζευτεί, θα φρονιμέψει. Έχει διαλέξει μια νέα και του ’χει χαρίσει και την παρθενιά της. Ας την πάρει λοιπόν, κι ας ζήσει ευτυχισμένος με τον πρώτο του αυτόν έρωτα, την Ψυχή.»

Τετάρτη 8 Ιουνίου 2016

Μήπως δεν ήταν παρά οφθαλμαπάτη / Προδημοσίευση στην Κλεψύδρα / Ο θάνατος του μισθοφόρου.

Προδημοσίευση από το μυθιστόρημα του Αντώνη Νικολή "Ο θάνατος του μισθοφόρου" στο ΚΛΕΨΥΔΡΑ/ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ, τεύχος 10.

Δύο μέρες μετὰ τὸ γεῦμα στοὺς γονεῖς του, κατευθυνόμενος πρὸς τὸ σπίτι τοῦ Παναγιώτη, ἀπ’ τὸ πολὺ σάστισμα λίγο ἔλειψε νὰ τὰ δώσει στὸ χαντάκι τοῦ δρόμου. Πέρναγε ἔξω ἀπὸ χτῆμα πολλῶν στρεμμάτων σπαρμένο μὲ βίκο, ὁδηγοῦσε ἀφηρημένος, τὰ κυκλικὰ ποτιστικὰ ἔκλειναν αὐτόματα ἐκείνη τὴν ὥρα, οἱ ἀκτίνες τοῦ νεροῦ ἀραίωναν καὶ μίκραινε ἡ διάμετρός τους, μεσημέρι καὶ μὲ τὴ θερμοκρασία στοὺς 30 βαθμοὺς κελσίου, ἔσυρε τὸ βλέμμα στὴν πράσινη χλοερὴ ἔκταση μὲ τοὺς πολλοὺς μικροὺς πίδακες ἀλλὰ στὸ ἀκρότατο σημεῖο τῆς ματιᾶς του κάτι κινούμενο θὰ τὸν ἀποσποῦσε, ξανακοίταξε: παράλληλα πρὸς τὴν ξερολιθιὰ τοῦ χωραφιοῦ ἕνα μαῦρο ἄλογο μὲ τὸν καβαλάρη του ποὺ ἔμοιαζε ἀγέρωχος, μπορεῖ κάποιος ἐκπαιδευτὴς ἱππασίας, γνώριζε ἕναν παλιότερα στὴ βορειοδυτικὴ τουριστικὴ παραλία τῆς πόλης, μόνο ποὺ ὅσο τὸν κοίταζε τόσο προσηλωνόταν στὴν κοψιά του, πιὸ πολὺ στὴν κάμψη τοῦ αὐχένα, στιγμὴ τὴ στιγμὴ ἀναγνώριζε ἕνα σκαρὶ οἰκεῖο, ναί, ἦταν αὐτουνοῦ –μὰ εἶναι δυνατόν!–, τὸ κορμὶ τοῦ Γιούρι, μὰ ναί, τοῦ Γιούρι. Δίχως νὰ καλοδεῖ μπροστά του, δίχως ἄλλες σκέψεις, φρέναρε ἀκαριαῖα, πετάχτηκε ἔξω ἀπὸ τὸ αὐτοκίνητο, ἔτρεχε διασχίζοντας τὸ βρεμένο χῶμα, τὰ παπούτσια του κολλάγανε καὶ βάραιναν ἀπὸ τὴ λάσπη, φώναζε μὲ προοδευτικὰ πιὸ δυνατὴ φωνή, ξελαρυγγιζόταν:
«Γιούρι, Γιούρι, Γιούρι!»

Σάββατο 4 Ιουνίου 2016

Το τρολάρισμα, η φάρσα, η ειρωνεία.

Το τρολάρισμα, η φάρσα, η ειρωνεία

image

















Athens Voice, 4/6/2016.
(Και ενώ καλοκαιριάτικα βροντάει, αστράφτει και επίκειται ακραία φοροκαταιγίδα, επιτρέψτε μου ένα μικρό αισθηματικό περισπασμό, λίγο σκόρπισμα του μυαλού στην περιοχή για την οποία ερίζουν η ρητορική και η αισθητική.)
Το τρολ, η τρολιά ή το τρολάρισμα είναι νεολογισμοί προερχόμενοι από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, από το διαδίκτυο σωστότερα. Ενώ το τρολ έχει μάλλον αρνητική σημασία, το τρολάρισμα μπορεί κάποτε να πάρει και θετική. Τρολ είναι αυτός που παρεμβαίνει προβοκατόρικα σε μία διαδικτυακή επικοινωνία με πρόθεση να τη βλάψει. Που μπορεί να επιτίθεται συστηματικά με σχόλια σε ηλεκτρονικά μέσα –καλή ώρα-, ή σε ιστολόγια (blogs), εξ ου κι η φράση «τα τρολ» -κι ακόμα πιο επικριτικά- «τα έμμισθα τρολ του ενός ή του άλλου κόμματος». Ωστόσο, ενδέχεται και να τρολάρει κανείς στα όρια της φάρσας διακωμωδώντας δοξασίες (η περίπτωση του Γέροντα Παστίτσιου), ή παρωδώντας, ή και πιο εκλεπτυσμένα, με τον τρόπο της ειρωνείας –την ειρωνεία, όμως, όπως την ορίζουμε στην περιοχή της αισθητικής, στη λογοτεχνία, στην τέχνη.