Δευτέρα 31 Ιουλίου 2017

Οι ίριδες.

Vincent van Gogh (1853-1890), Ανθοδοχείο με ίριδες, 1890.

9 Απριλίου 2017. (Λεπτομέρεια: το επιδαπέδιο φωτιστικό του φόντου συγκαταλέγεται στις ζημιές κατά τον πρόσφατο σεισμό -το καπέλο του θρυμματίστηκε.)

Σε σημείο του κήπου, πρώτες μέρες του περασμένου Απριλίου. Οι ίριδες, που εμείς εδωκάτω τις λέμε καρακάξες.

Vincent van Gogh, Οι ίριδες, 1889.


Παρασκευή 28 Ιουλίου 2017

Καλογραμμένο είναι αυτό που...





(Από τα ημερολόγια του Robert Musil, 1.11.1932.)

Καλογραμμένο είναι αυτό που, μετά από λίγο καιρό, εντυπωσιάζει τον συγγραφέα του ως κάτι ολότελα ξένο -δεν θα μπορούσε ποτέ να γράψει κάτι ανάλογο δεύτερη φορά. Μια τέτοια ιδέα (έκφραση) δεν προέρχεται από το απόθεμα από το οποίο αντλούμε τις λέξεις για τις καθημερινές συναλλαγές μας. 







[Από την εξαιρετική ανθολόγηση ημερολογιακού υλικού που εκπόνησε η Κατερίνα Σχινά: Μυστικά του συρταριού / Η τέχνη και οι τεχνίτες της ημερολογιακής γραφής, εκδόσεις Πατάκη, Αθήνα 2016, σελ. 542, το παρόν απόσπασμα από τη σελ. 268.]



Άλλες αναρτήσεις σχετικές με το το έργο του R. M. (1, 2).

Τετάρτη 26 Ιουλίου 2017

Αντώνης Νικολής: Απανωτά σβουριχτά φιλιά στον Σαν Καλότζερο.

(Andro, 27/7/17) http://www.andro.gr/apopsi/san-calogero-agrigento/



(Ταξιδιωτικό αφήγημα προς διαπορούντες ορθολογιστές συμπατριώτες)

Σε πρόσφατο ταξίδι μου στη Σικελία και καθοδόν από Ραγκούσα προς Αγκριτζέντο, τον αρχαίο Ακράγαντα, στο μπροστινό κάθισμα του λεωφορείου ηλικιωμένος κύριος έλεγε ότι το ίδιο βράδυ Παρασκευής και τις επόμενες δύο μέρες ολοκληρώνονταν οι γιορτές της πόλης στον San Calogero, τον άγιο Καλόγηρο. Αναλογίστηκα το όνομα, το επιχωριάζον στη Σικελία, και που εύκολα εντυπώνεται λόγω της ελληνικής του προέλευσης, το όνομα Καλότζερο, αλλά ίσαμε κει, δεν έδωσα περισσότερη βάση. Το μεσημέρι της μεθεπομένης, στη via Atenea, από τις κεντρικές του Agrigento, προπορευόταν μία μπάντα, ακολουθούσαν ιππήλατες άμαξες, αμαξώματα και υποζύγια στολισμένα, τα πρώτα με λογής γιρλάντες και διακοσμητικά χειροτεχνήματα κυρίως με στάχυα, τα άλογα με πλεγμένες σε πλεξίδες τις χαίτες και με λοφία πολύχρωμα στις κορφές των κεφαλιών τους, οι αμαξηλάτες με τοπικές ενδυμασίες, όμως και κατσίκες στην πομπή, κι αυτές με εορταστικές ταινίες -υπέθεσα κατάλοιπα από πομπές αρχαίων θυσιών-, πάλι δεν έδωσα βάση. Κάπως ανέτρεχα στις festas populares, τις λαϊκές γιορτές της Λισαβόνας και του Πόρτο για τον Santo António (της Πάντοβας) και τους São João και São Pedro, στις οποίες είχα τύχει αρκετές φορές τα χρόνια που η Πορτογαλία μονοπωλούσε τα εκτός Ελλάδος ταξίδια μου -υπάρχει κάτι κοινό στις καθολικές λαϊκές γιορτές που επιβιώνουν ως τις μέρες μας, και (που ασύμβατες εν πολλοίς προς τη σύγχρονη ζωή) αναγκαστικά με αρκετό κιτς.

Παρασκευή 21 Ιουλίου 2017

Κως, 21 Ιουλίου 2017, ώρα 01.31.

Χρόνια αγωνιούσαμε για τον επόμενο μεγάλο σεισμό.
Ο προηγούμενος ήτανε το 1933, πριν από 84 χρόνια.
Απόψε δεν κοιμηθήκαμε. Ούτε οι ξένοι μας.
Ας ελπίσουμε πως το κακό εκτονώθηκε.

Το σφίξιμο στην καρδιά μας εδωκάτω ψελλίζει δυο λέξεις: νησάκι μου.

Πέμπτη 20 Ιουλίου 2017

Οι δημόσιες βρύσες της Ρώμης.


Οι δημόσιες βρύσες στη Ρώμη -περισσότερες από 2.000 μαθαίνω γκουγκλάροντας- που οι Ρωμαίοι τις λένε nosoni, μεγάλες μύτες, τρέχουν ασταμάτητα πολύ δροσερό νερό, σπάνια βρίσκεις ν' αγοράσεις περισσότερο παγωμένο, ευχάριστα δροσερό ακόμα και στο καταμεσήμερο και σε καύσωνα και στο Forum Romanum, θέλω να πω και από βρύση που τη χτυπάει κάθετα ο ήλιος του Ιουλίου. (Πρέπει να υπάρχουν και στη Νάπολη τέτοιες βρύσες, θυμάμαι μία κοντά στην Πιάτσα Μπελίνι, όμως σπάνια το ίδιο δροσερή, και σε άλλες ιταλικές πόλεις πρόχειρα που φέρνω στη μνήμη τώρα, οι παρόμοιες είναι συνήθως ξερές.)
Οι φωτογραφίες από τη βρύση στη via della Madonna dei Monti, δίπλα στο σιντριβάνι, ένα από τα σημεία της Ρώμης όπου τα βράδια συναθροίζεται και βεγγερίζει νεαρόκοσμος, συνήθως με μπύρες από φτηνά διανυκτερεύοντα εκεί γύρω μινιμάρκετ.

(Ρώμη, 11/7/2017.)

Κυριακή 16 Ιουλίου 2017

Στα λατομεία των Συρακουσών.


Το καλοκαίρι του 413 π.Χ. όσοι από τους 7.000 άντρες του αθηναϊκού στρατού επιζούν καταλήγουν δούλοι στα λατομεία των Συρακουσών -λογαριάζονταν ήδη και τούτοι νεκροί. Ήτανε η τιμωρία ενός λάθους: της σικελικής εκστρατείας.Τα μοιραία λάθη στην Ιστορία (όπως και στη ζωή) δεν είναι αυτά που προκύπτουν από παραβάσεις (λογής) κανόνων, όσο εκείνα να σχετίζονται με την ελλιπή εκτίμηση των δυνατοτήτων του / των υποκειμένων σε σχέση με την εκάστοτε συγκυρία. Και τότε η α ν α π ό φ ε υ κ τ η αλίμονο τιμωρία καλύτερα να είναι άμεση. Η κάψα του ήλιου, η σωματική εξάντληση απ' τη λιθοτομία, η πείνα, η δυσοσμία από τα στοιβαγμένα πτώματα, η δίψα, το νερό το βουρκιασμένο από τις ακαθαρσίες και το αίμα: τα επίχειρα της γοητείας του νεαρού λαοπλάνου Αλκιβιάδη, εξίσου και της μωρίας του ευεπίφορου στις υπερφίαλες ρητορείες δήμου.

(Λατομεία Συρακουσών, 5/7/2017.)

Σάββατο 15 Ιουλίου 2017

Στη Σικελία.

(Ακράγαντας, Κοιλάδα των Ναών, 9/7/2017.) 

Το φυσικό ανάγλυφο της Σικελίας, τη εξαιρέσει της Αίτνας, θυμίζει πεδινή ή ήπια ορεινή Κρήτη. Οι πόλεις, όπως σχεδόν όλες της Ιταλίας, συνιστούν κι εδώ μοναδική ταξιδιωτική εμπειρία. Κατάνη / Catania, Μεσσήνη / Messina, Πιάτσα Αρμερίνα, Ταυρομένιο / Taormina, Συρακούσες / Siracusa, Νότος / Noto, Ραγκούσα, Ακράγαντας / Agrigento, Παλέρμο, όσες πρόλαβα να επισκεφτώ. Λέω, η οικειότητα -νησιώτης της Μεσογείου κι ελόγου μου- μπορεί να 'ναι από την κοινή θάλασσα, ίσως απ' τα μνημεία της αρχαίας ιστορίας ή και τα χνάρια της ελληνικής γλώσσας στα τοπωνύμια, το πιθανότερο, όμως, από το ίδιο αστικό πράσινο που άλλωστε οι Ιταλοί επέλεξαν (μαζί με τα υπόλοιπα στοιχεία ρυμοτομίας / αρχιτεκτονικής) και για τα Δωδεκάνησα, ιδίως τη Ρόδο και την Κω: τις ποικιλίες των φίκων, τα πλατάνια στις δενδροστοιχίες κεντρικών δρόμων, τα φοινικοειδή, τις πικροδάφνες σε δενδρώδη ανάπτυξη. Περίπου σαν μια μυστική δίοδος για να βγω από τις οικείες πόλεις (της Κω και της Ρόδου) στις συγγενικές τους μεγαλύτερες, και γι' αυτό επιτέλους γοητευμένος.


(Πιάτσα Αρμερίνα, Villa Romana del Casale, 3/7/2017.) 


(Catania, Piazza Vincenzo Bellini, 3/7/2017.) 

(Ακράγαντας, Κοιλάδα των Ναών, 9/7/2017.)

(Agrigento, παραλία San Leone, 9/7/2017.)

(Παλέρμο, 10/7/2017, σε panineria και focacceria στην Piazza Marina για το panino con la milza, παραδοσιακό τοπικό ψωμάκι με φέτες μοσχαρίσιας σπλήνας και πνευμονιού, τυρί caciocavallo και λεμόνι, κάπως βαρύ αλλά νόστιμο.)

Παρασκευή 14 Ιουλίου 2017

Η Ρώμη - το κέντρο του κόσμου.

(Fori Imperiali, 1/7/2017.) 

Όσοι μπορούν να συγκρίνουν λένε καμία άλλη πόλη δε χαρίζει την εντύπωση του μακροβιότερου κέντρου του κόσμου, εξ ου και το προσωνύμιό της, ἡ αἰωνία πόλις. Στην αρχαιότητα κοντά χίλια χρόνια κι από τους ύστερους μέσους χρόνους ως την Αναγέννηση και δώθε, υπήρξε η κεντρική ή μία από τις σημαντικότερες σκηνές της ανθρώπινης περιπέτειας.
Το να περπατάς στη Ρώμη μοιάζει -ας μου επιτραπεί- με ελεύθερο διιστορικό συνειρμό, ούτε νομίζω ταιριάζει σε άλλην περισσότερο ο όρος πόλη - παλίμψηστο.
Πάντως όταν πατούσε το πόδι του εδώ ο πρωταγωνιστής του μυθιστορήματος που έχω στα σκαριά -στην καρδιά της δεύτερης σοφιστικής-, δεν είχε καταγραφεί προηγούμενος τόσο δαιμονικά ζωντανός και τέτοιων διαστάσεων αστικός χώρος.
Θα χρειαστώ ίσως ακόμα μια βόλτα, νοερά μαζί του, ιδίως για τις πρώτες καταιγιστικές εικόνες από την Όστια.

(Forum Romanum, 1/7/2017.)

 (Villa Farnesina, Trastevere, 1/7/2017.)

(Palazzo Massimo, τοιχογραφίες από τη βίλα της Λιβίας, 12/7/2017.)