Στο τέλος θα νικήσει και πάλι αυτός.

Μετά τον 17ο-18ο μ.Χ. αιώνα τα πάντα στον πλανήτη Γη, καλά-κακά, είναι Διαφωτισμός. Από τα μη επανδρωμένα σκάφη που αποστέλλονται στον Άρη μέχρι τις πλαστικές σακούλες στους βυθούς των ωκεανών. Δεν κέρδισαν τα υπερ-στρατοκρατικά καθεστώτα των εθνικοσοσιαλιστών ή των κομμουνιστών τις "μαλθακές" φιλελεύθερες δημοκρατίες∙ το αντίθετο. Και η σχετικά πλησιέστερη στον Διαφωτισμό νεοελληνική κοινωνία ευημέρησε και ευημερεί περισσότερο απ' όλες τις γειτονικές της βαλκανικές. Όμως και λιγότερο από πολλές ευρωπαϊκές, στον βαθμό που υπολείπεται κυρίως ως προς τον φιλελεύθερο χαρακτήρα των θεσμών (προνεωτερικά κατάλοιπα, π.χ. συνταγματικά κατοχυρωμένη επικρατούσα θρησκεία, άτυπη μερική σύγχυση των εξουσιών, δημοσιονομική κακοδαιμονία λόγω πελατειακών σχέσεων κ.τ.ό.), σε τελική ανάλυση τόσο όσο υστερεί από το να είναι ευνομούμενη φιλελεύθερη δημοκρατία.
Ο Κεμάλ Ατατούρκ με μια πράξη συμβολική, τη μετατροπή της Αγια-Σοφιάς από τζαμί σε μουσείο, εγκαινίαζε τη νεωτερική Τουρκία, μία χώρα που ευελπιστούσε ότι σταδιακά μπορούσε να οδηγηθεί στον φιλελεύθερο δυτικό κόσμο.

Θε μου, ποτέ ξανά.

Δεν έζησα γύρω μου πιο συναρπαστικό και βαθύ πράγμα από την άνθηση της τουριστικής Ελλάδος. Δηλώνω πάντα με πολλή περηφάνια "παιδί του τουρισμού". Σκέφτομαι πόσα λίγα άλλαξαν την ανθρώπινη περιπέτεια όσο η γνώση πως ο πλούτος δεν είναι το χρυσάφι στα κρατικά θησαυροφυλάκια, πως ο πλούτος αβγαταίνει με την οικονομική δραστηριότητα των ανθρώπων. Κι ο πλούτος -στους τουριστικούς τόπους το ζήσαμε να πω με τρόπο φαντασμαγορικό- αυξάνει τον ζωτικό χώρο, μ' άλλα λόγια μειώνει την επιθετικότητα, την κακία. 
Δεν υποφέρω φέτος τις χορταριασμένες εισόδους των κλειστών ξενοδοχείων, τις σχεδόν έρημες παραλίες, τους σιωπηλούς νυχτερινούς δρόμους, τα φωτισμένα όμως άδεια μαγαζιά.
Βλέπω τους σποραδικούς τουρίστες και συγκινούμαι.
Θε μου, τέτοιο κακό καλοκαίρι ποτέ ξανά...