Κυριακή 22 Μαΐου 2022

Στη λαλιά της πατρικής γιαγιάς.


(Θεόφιλος Χατζημιχαήλ, Ερωτόκριτος και Αρετούσα)

Όταν στην εργασία μου απάνω ανακαλώ ιδιαίτερες λέξεις ή φράσεις της οικείας ντοπιολαλιάς, κι ύστερα τις ψάχνω σε λεξικά ή κείμενα, συχνότερα τις εντοπίζω στο λεξιλόγιο του Κορνάρου, του Χορτάτση, (ίσαμε και του Καζαντζάκη που κατεξοχήν αποθησαύρισε το υλικό της κρητικής διαλέκτου). Δεν με εκπλήσσει. Ήδη στο παν/μιο είχα την πληροφορία πως οι δωδεκανησιακές λαλιές υπάγονται στις νότιες νησιωτικές διαλέκτους (μαζί με της ανατολικής κυρίως Κρήτης και της Κύπρου). Αναφέρομαι σε λαλιά που είναι σε χρήση και σήμερα ακόμη στο χωριό του πατέρα μου, στην Κέφαλο. Λέξεις και συντάξεις που ανασύρω μαζί με κουβέντες και τη φωνή της γιαγιάς Καλλιόπης.   

Τον Ερωτόκριτο, την Ερωφίλη, τη Θυσία, τα κάναμε στο παν/μιο. (*) Μα, όπως και με τον Όμηρο, είναι άλλη, πολύ διαφορετική εμπειρία (αναγνωστική και του εργαστηρίου) να μελετάει κανείς ωριμότερος αυτά τα κείμενα. Το σκόπευα από χρόνια: να εντρυφήσω με τα τωρινά μου εργαλεία στην κρητική λογοτεχνία. Ξεκινώ, λοιπόν, με τον Ερωτόκριτο.