Σάββατο 31 Δεκεμβρίου 2022

Η ψιθυριστή, η δαμινή ευχή.

Μια ευχή μού έχει καρφωθεί, που βασανίζομαι αν θα πρέπει να τη σιγοψιθυρίζω, να την ψελλίζω μόνος, να την αποσιωπήσω ή να τη διατυπώσω θαρρετά και καθαρά. Δεν είμαι μάντης ούτε κανένας σοφός δημοσιολόγος. Ελπίζω, παρασυρόμενος από λάθος συνειρμούς, καθώς εκφέρω τις ευχές των ημερών, κάτω απ' τα χρόνια πολλά, τα ευτυχισμένος ο καινούργιος χρόνος, σαν σκέψη που αποσπά πλάγια τη ματιά, να είναι που τρέχει σχεδόν μονότονα νοερά η ένσταση μαζί με την άηχη ευχή μου: ναι, ναι, και υγεία, και ευτυχία, και δημιουργία, βέβαια, (αλλά και μακάρι το 2023 να μην προσμετρηθεί στις μοιραίες για τους Νεοέλληνες χρονιές).

Τρίτη 27 Δεκεμβρίου 2022

Ο Καραμανλής ο πρεσβύτερος και οι λογοτέχνες - καλλιτέχνες.


Όταν έχεις κατακτήσει -που λέγανε και παλιά- τη ζωή με το σπαθί σου, δεν γυρεύεις (βαθιά μέσα σου, ενδεχομένως και ασύνειδα) τη νομιμοποίηση από τους πολλούς άλλους ούτε βέβαια υπολήπτεσαι τα κριτήριά τους. Κι αν είσαι πολιτικός, με άλλη τόλμη τούς αντιμετωπίζεις, ιδίως τον μικροαστικό όχλο, με άλλη πυγμή κυβερνάς, ακόμη και με άλλους λογοτέχνες ή καλλιτέχνες συναγελάζεσαι. Όλοι θυμόμαστε το σούσουρο, επίμονο και σταθερά χυδαίο, για τον Χορν, τον Κουν, τον Χατζιδάκι και όχι μόνο, της συντροφιάς του Κωνσταντίνου Καραμανλή, και σε εποχές πολύ σκληρές για μερικά πράγματα, όπως και την παροιμιώδη αδιαφορία εκείνου. 

Ο Καραμανλής εκείνος, λοιπόν, πέρα απ' την αδιαμφισβήτητη τόλμη του, δεν επέλεγε μόνο ευπώλητους ή εμπορικούς, και νομίζω ανάμεσά τους κανέναν μίμο-καλλιτεχνών ή λογοτεχνών -υπήρχαν και τότε, ευάριθμοι μεν, μάστιγα πάντοτε όμως.

Ασφαλώς, δεν μου διαφεύγει, είναι και άλλοι οι καιροί σήμερα.  

Δευτέρα 19 Δεκεμβρίου 2022

157ο ή 1ο χειμερινό*;

Άλλη κουβέντα, βέβαια, αν μετράει για χειμώνας ηλιόλουστη μέρα με 21οC. Είναι όμως το ψυχολογικό, είμαστε 18 Δεκέμβρη σήμερα, μία ακριβώς εβδομάδα πριν από τα Χριστούγεννα. Μετά τις 11 Νοεμβρίου έλειψα από το νησί για περίπου ένα μήνα, τις τελευταίες μέρες πριν από το ταξίδι απομέναμε στις παραλίες οι όλο και πιο σεσημασμένοι, ο κλοιός των χειμερινών στένευε γύρω μου, φέτος ειδικά το παρατράβαγα όχι μόνο γιατί ο καιρός ένα γλυκό παρατεταμένο αποκαλόκαιρο το επέτρεπε, αλλά και γιατί πρώτη χρονιά μετέτρεπα τα μπάνια σε κολύμπι, θέλω να πω σε συστηματική άθληση: σε γαλήνια νερά, πενήντα λεπτά ελεύθερο ημερησίως, πρέπει λοιπόν εκεί γύρω στις 10 Νοεμβρίου, έρημος ο κόλπος του Αγίου Φωκά, κολυμπούσα μετρώντας τις απλωτές, ελέγχοντας εισπνοές – εκπνοές, όταν ακούω από περίπου δέκα μέτρα, «Αντώνη, εσύ;», «Ναι, ποιος;» γιατί δεν καλοβλέπω δίχως τα πολυεστιακά, «Α, Αντρέα, εσύ;» αφού με καθυστέρηση αντιλαμβανόμουν τη χροιά. Επρόκειτο για έναν από τους δίδυμους Μαυρολέοντες, γειτονόπουλα στο πατρικό, απέναντι εμείς, εκείνοι δίπλα στη Συναγωγή. «Κοίτα, αρκεί να μην τα σταματήσεις. Μια ιδέα είναι, τελικά», τα μπάνια τον χειμώνα –το κλασικό πρώτο επιχείρημα στο ψηστήρι των χειμερινών. «Ρε συ, Αντρέα», κολυμπούσαμε εντωμεταξύ, «έχω μαζεμένες πολλές -λωλάγρες», όπως λέμε τις λωλάδες στο νησί, κάπως σαν τις κρητικές κουζουλάδες, αλλά στο λιγότερο εφετζίδικο. «Μη σκας», μου λέει, «αυτές, κάθε καινούργια που έρχεται, διώχνει μια παλιά. Μένουνε πάντα ίδιες», στον αριθμό. Γέλασα, το έλεγα δεξιά-αριστερά δίκην ανεκδότου, αλλά έλα που πες πες, εντέλει μου φαίνεται και βαθυστόχαστο…

Η αλήθεια, δεν χειμώνιασε ακόμη. Παρακολουθώ τον καιρό με επιφύλαξη. Δεν καταχώνιασα τα μπανιερά στην ντουλάπα με τα καλοκαιρινά, αλλά και για χειμερινός πρέπει να εφοδιαστώ με επιπλέον σύνεργα –με έχουν κατατοπίσει…  Γιατί, άλλο ένα μπανάκι σαν σήμερα, έστω 18 Δεκεμβρίου, στους 21 βαθμούς, άλλο να φυσάει, να είναι ανάμεσα 5 με 10ο C η θερμοκρασία, να κατεβώ στην αγριεμένη παραλία, με σκούφο θαλάσσης για το κεφάλι οπωσδήποτε, με την μακριά πυκνή στην πλέξη πετσέτα, το ανάλογο μπουρνούζι, κατά το δυνατόν ποδήρες, το αυτοκίνητο σε απόσταση δέκα μέτρων από το νερό, να τρέξω να χωθώ, κάπως να ζεσταθεί το κοκαλάκι μου, -ε και τότε, εκείνες τις βουτιές εύλογα ας τις απαριθμώ 1ο, 2ο κ.ο.κ χειμερινά μπάνια…  

[*Τα μπάνια αριθμούνται ένα την ημέρα, ασχέτως πόσες φορές ή και σε πόσες θάλασσες βούτηξε κάποιος την ίδια μέρα –ιδανικά δεν μπορούν να υπερβούν τα 365 ετησίως, αλλά και 365 είναι δυνάμει ο μέγιστος αριθμός μόνο για τα μπάνια ενός χειμερινού. Συνήθως, ένας συνεπής, όχι χειμερινός, συμπληρώνει νούμερα όπως 100, 120, 150, και που ήδη θεωρούνται πάρα πολλά. Μέσα στο 2022 –η ερώτηση του τίτλου- μετά τα 156 κανονικά μπάνια μου, το σημερινό, της 18ης Δεκεμβρίου, άραγε θα καταχωριστεί ως το 157ο, ως το 1ο  χειμερινό (Τὸ πρῶτο τῆς ζωῆς μου χειμερινόν), ή δίχως συνέχεια θα ξεμείνει ένα ανάμεσο, ένα ανάριθμο μπανάκι;] 

Σάββατο 10 Δεκεμβρίου 2022

Εγώ, αγαπητή μου, δεν γράφω βιβλία.

Χρειάστηκε να το σημειώσω σε μήνυμα προς την υπεύθυνη μεγάλης εκδοτικής εταιρείας πριν από μερικά χρόνια. Δεν μου αρέσει το εγώ, όχι από σεμνότητα, δεν μου αρέσει για λόγους αισθητικής. Όμως εδώ δεν το απέφυγα. Και καθώς αυτό το ιστολόγιο γίνεται όλο και πιο πολύ το αρχείο της δουλειάς μου, αποφάσισα να συμπεριλάβω στις καταχωρίσεις του και το εν λόγω απόσπασμα, γιατί νομίζω στις γραμμές του καταγράφεται καίρια το πώς ο ίδιος αντιλαμβάνομαι τα κείμενα ή -σωστότερα- την τέχνη μου.
   
«Εγώ, αγαπητή μου, δεν γράφω βιβλία∙ ασκώ την τέχνη μου. Κάθε ένα κείμενο είναι μία στάση ή ένας αναβαθμός στην τέχνη μου. Το καθετί εντός του είναι μέρες μήνες χρόνια ζυγισμένο με ακρίβεια, είναι το ύφος, είναι η ύπαρξή μου. Τα έργα μου παραχωρούνται σ’ αυτούς μόνο που σέβονται  α π ο λ ύ τ ω ς  (ἄχρι ἰῶτα ἑνὸς καὶ μιᾶς κεραίας) την τέχνη μου».