Μυρσίνη Ζορμπά –ετήσιο μνημόσυνο.

Πέρσι στο κατευόδιο για τη Μυρσίνη Ζορμπά, εδώ στο μπλογκ, κατέληγα:

«Η Μυρσίνη κίνησε για το ασυνείδητο∙ ολοζώντανη στο εν εγρηγόρσει του λογοτέχνη, ολοζώντανη και στα όνειρα του καλού φίλου».

Πού να φανταζόμουν πόσο πολύ κυριολεκτούσα.

Όμως για λίγο το κουφάρι θα έπαυε να βαραίνει τον σβέρκο του…

  

Μετά το πέρας κάθε έργου μου, ξαναπιάνω τα προηγούμενα –να θυμηθώ κάπως τον μεταξύ τους ειρμό–, κάνω μικρές διορθώσεις, την προεργασία-συμπληρωματικά κείμενα για τυχόν επανεκδόσεις, ανάλογα και μετά τον Περεγρίνο, ξεκίνησα με τον Δανιήλ, τη Διονυσία έπειτα, είμαι στον Μισθοφόρο τώρα, άφησα για το τέλος τα διαφορετικά δύο: Το Σκοτεινό Νησί και Το Γυμναστήριο.

Στον Μισθοφόρο, λοιπόν, εντόπισα ένα μικρό δείγμα λεπτής (λογοτεχνικής) ειρωνείας.

[Ο θάνατος του μισθοφόρου, (κεφ. Δ)]

 

 

(…) Αλλά και με την ελάχιστη αφορμή επέστρεφε στην κατάθλιψη. Όπως το μεσημέρι που διέσχιζε την Ιπποκράτους κι εκεί λίγο πριν από το λύκειο θυμήθηκε την αφήγηση για τον φονιά ιερέα που, όποτε χρειαζόταν να ιερουργήσει, ένας άγγελος στην είσοδο του ναού έπαιρνε από τον ώμο του το κουφάρι του δολοφονημένου, το βάρος της αμαρτίας, τον ελάφραινε, το φορτωνόταν στη διάρκεια της λειτουργίας εκείνος. Ο Ηλίας βούρκωσε, βάρυναν οι ώμοι του, σχεδόν τρέκλισαν τα καλάμια του, χώθηκε στο αλσύλλιο του Ηρώου. Τα πόδια του τον κατεύθυναν στο μεσαίο από τα τρία εκεί εκκλησάκια, άλλωστε όποτε το θυμόταν, σχεδίαζε να ρίξει σε παγκάρι εκκλησίας τα 150 ευρώ του μισθοφόρου, τα φύλαγε, τα ίδια και τυλιγμένα όπως τα βρήκε, σε ξεχωριστή θήκη στο πορτοφόλι του. Το τερέτισμα των τζιτζικιών, οι ευκάλυπτοι, τα πεύκα, οι πικροδάφνες, οι ψευτοπιπεριές, χώθηκε στις πυκνές σκιές, πατούσε τις πευκοβελόνες, το ξερό χώμα, όλ’ αυτά τον ανακούφιζαν, κυρίως γιατί τον απομόνωναν, αλλά και δεν αρκούσαν για να του πάρουν απ’ τους ώμους το βαρύ φορτίο, έφτασε στην πλακόστρωτη αυλή του Αϊ-Γιώργη, στην πόρτα, την άνοιξε, άκουσε το τρίξιμο από τους γανιασμένους μεντεσέδες, τη μυρωδιά από το καμένο σπορέλαιο στα καντήλια, σήκωσε τα υγραμένα μάτια στα λιγοστά εικονίσματα, στους ασβεστωμένους τοίχους, στον τρούλο στο κέντρο του ναΐσκου, «Θε μου, λύτρωσέ με, το αγαπούσα αυτό το παιδί, δεν έφταιξα σε τίποτα, Εσύ το ξέρεις!» έπεσε γονατιστός στο δάπεδο, με τα δάχτυλα στις λαδωμένες πλάκες. Κι αίφνης θυμήθηκε πως Γιούρι στα ρώσικα είναι ο Γιώργης, προφανώς το ασυνείδητο τον είχε σύρει ίσαμε δω, στον συνονόματο άγιο, άπλωσε σαν αντιστήριγμα την παλάμη για να σηκωθεί, κι αμέσως, στα λογικά του πάλι, όλα, το εκκλησάκι, οι προσευχές του, οι βρόμικες παλάμες, όπως στέγνωνε με τις ράχες τους τις κόγχες των ματιών, όλα τού φαίνονταν παιδαριώδεις δοξασίες, διαλύονταν τώρα, ούτε θα έριχνε τα ευρώ στο παγκάρι (αλλά καιρό έπειτα σε κουμπαρά του Ερυθρού Σταυρού σε σουπερμάρκετ), ήτανε ξανά μόνος και χαμένος. Όμως για λίγο το κουφάρι θα έπαυε να βαραίνει τον σβέρκο του (αυτό δεν το συνειδητοποίησε), βυθισμένος (μα και ελαφρύτερος), έβγαινε προς τον παραλιακό. (...)         

Η εκδήλωση στην αίθουσα της Ομοσπονδίας Δωδεκανησιακών Σωματείων, στον Πειραιά.

Την προηγούμενη Πέμπτη 28 Μαρτίου 2024, με τους Κώους και λοιπούς Δωδεκανήσιους της Αθήνας. "Περεγρίνος -ένα απόγευμα με τον Αντώνη Νικολή". Τα θεμελιώδη της λογοτεχνίας, η εντοπιότητα ως φαντασιακό, και αρκετά για τον Περεγρίνο. Οικεία και καλά χωνεμένη συγκίνηση: μου έδωσαν τον λόγο οι συντοπίτες και μου επέστρεψαν την ακριβή του τόπου μας ευγένεια.

Περεγρίνος, Το βιβλίο της εβδομάδας στον 9,84, από τον Κώστα Μοστράτο.

«Το δικό μου πεπρωμένο ήτανε να ταξιδέψω σε πόλεις. Να περιπλανηθώ σε βιβλία. Σε ιδέες. Ας μην παραπονιέμαι» (σ. 453).

Το 165 μ.χ., ο κυνικός φιλόσοφος Περεγρίνος πηγαίνει στην Ολυμπιάδα για να τηρήσει την υπόσχεση που ο ίδιος είχε δώσει πριν από τέσσερα χρόνια: να πέσει στη φωτιά μπροστά στα μάτια των θεατών. Ο ίδιος θεωρεί ότι αυτή η κίνηση είναι μια έσχατη πράξη αλτρουισμού, ένα σπάνιο δώρο αυτοθυσίας για να εξορκίσουμε τον μεγαλύτερο μας φόβο, τον θάνατο, για να φτάσουμε στο σημείο να περιφρονούμε και να αψηφούμε αυτόν. Ανάμεσα στους παρευρισκόμενους θα βρεθεί και ο περίφημος Σύρος σοφιστής Λουκιανός που θα περιγράψει τα γεγονότα στον σύντομο λίβελό του «Περί της Περεγρίνου τελευτής», τη μόνη μαρτυρία που έχουμε για τον εκκεντρικό πρωταγωνιστή, μαζί με λίγες αράδες του Ρωμαίου γραμματικού Αύλου Γέλλιου.

Ο Αντώνης Νικολής καταπιάνεται για πρώτη φορά με τη φόρμα του ιστορικού μυθιστορήματος για να κατασκευάσει σ’ αυτό το έκτο βιβλίο του τη φανταστική μυθοπλαστική βιογραφία ενός αινιγματικού ανθρώπου, με βάση τις ελάχιστες πληροφορίες που έχουν σωθεί. Η σύγκρουση με τον πατέρα του, η αγάπη για τη ρητορική, ο συγχρωτισμός με τους πάντες, ακόμη και με τους διωκόμενους χριστιανούς, οι συναναστροφές με διάσημα συγκαιρινά πρόσωπα αποτυπώνονται διεξοδικά με θαυμαστή λογοτεχνική ευρηματικότητα. Σκιαγραφείται ένας γοητευτικός ήρωας, για τον οποίο δεν ξέρουμε κατά πόσον ήταν ανιδιοτελείς οι σκοποί του ή αν το κυνήγι της δημοσιότητας και της δόξας οδήγησαν στη θεαματική αυτοκτονία του. Πάνω απ’ όλα, όμως, επιχειρείται μια συναρπαστική περιήγηση σε μια ολόκληρη ιστορική περίοδο με δεξιοτεχνικές  περιγραφές συνηθειών και τοποθεσιών, καρπός εξαντλητικής έρευνας από πλευράς του συγγραφέα.

«Ο Περεγρίνος -και να κάτι που βαθιά μέσα του θα τον διαφοροποιούσε από έναν τυπικό εβραίο ή πιστό του Ιησού- άφοβα και μάλιστα με σεβαστική συμπεριφορά θα ’μπαινε σε όποιον ναό οπουδήποτε στη Γη, σαν θεατής θα παρακολουθούσε όποια θυσία ή τελετή, ούτε θα διανοούνταν να προσβάλει όσους τις τελούσαν, παρέμενε μ’ άλλα λόγια στον πυρήνα της κοσμοαντίληψής του -πράγμα που προτιμούσε να μην το σκέφτεται- ένας εθνικός. Όμως και παράλληλα, αντίρροπα, μέρα με τη μέρα γινόταν όλο και πιο συνειδητό μέλος της κοινότητας αυτών των ανθρώπων που με περισσή αλληλεγγύη ονόμαζαν ο ένας τον άλλον αδελφό, προσηγορικό που τη σημασία του κυριολεκτικά τη βίωναν» (σ. 200).

Ο «Περεγρίνος» του Αντώνη Νικολή κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Αρμός.

Κώστας Μοστράτος

Με τους Κώους και λοιπούς Δωδεκανήσιους της Αθήνας.

 

Ἡ Κῶς, τῆς Κῶ, τῇ Κῷ, τὴν Κῶ, (ὦ) Κῶς, ανάμεσα στις ελάχιστες αρχαιοελληνικές λέξεις που υπάγονται στα αττικόκλιτα της β’ κλίσης, δηλαδή όχι μόνο μονοσύλλαβη αλλά και σχεδόν ντιπ ανώμαλη νήσος. Ένας γαλονάς Τούρκος στην περίοδο της ερντογανικής επιθετικότητας δήλωσε το χαριτωμένο: Κοιτάς την Κω από το Μπόντρουμ, είναι ίδια ψαρούκλα! Κατά το ο Πάριος, ο κάτοικος της Πάρου, ο Ρόδιος, ο κάτοικος της Ρόδου, ο κάτοικος της Κω είναι ο Κώιος, και, για να θεραπευθεί η χασμωδία των τριών συνεχόμενων φωνηέντων, του ενός μάλιστα μακρού, ο Κώιος προφερόταν με τον φθόγγο -ι- μόλις που ακουγόταν, ήγουν υπογεγραμμένο: ο Κῷος. Κώοι δεν υπήρχαν∙ ήμασταν Κώτες και Κώτισσες. Έλα όμως που οι πολιτικάντηδες εξ Αθηνών μην και μας προσβάλουν δεν ήθελαν να φωνάξουν από τα μπαλκόνια Κώτες και συγχεόταν με το ομόηχο κότες, έψαξαν τότε το αρχαίο. Αλλά κι όποτε ο Νεοέλληνας το γυρίσει στο αρχαίο, το μυαλό του ξεσαλώνει στην τρίτη κλίση: το Κώος το ακούει Κώας. Δεν σου λέει, ας πούμε, εσείς οι Κώοι, σου λέει, εσείς οι Κώες… Το Κώες κατά το βόες –άλλη ανωμαλία αυτή.

Μικρός πρόλογος για να δηλώσω ακόμη μια φορά Κώτης ή Κώος, άρα και Δωδεκανήσιος, κάτοικος του ιδιαίτερου νησιωτικού συμπλέγματος της Δωδεκανήσου, την οποία συναπαρτίζουν 15 κύρια νησιά και 96 νησίδες, όχι μόνο δώδεκα, –άλλο πρόβλημα ονοματολογίας κι εδώ– Νότιες Σποράδες ονομάζονταν παλαιότερα, νομίζω σωστότερα.

Το λόμπι των αταλάντων.

Είναι και πολυπληθές και ισχυρό –για την ακρίβεια: πολυπληθέστατο και ισχυρότατο.

Στην περίπτωσή του καμία χρεία για συνωμοτικές συνεδριάσεις, η συνάφεια επιτυγχάνεται με την αγωγιμότητα, όπως και σε άλλα παρεμφερή σωματεία, του φθόνου. Του κοινού φθόνου προς τους ταλαντούχους, βέβαια.

Και να που θα ξυπνήσουμε σε μια καλύτερη χώρα!

Ισότητα στον γάμο/γάμος ομοφύλων. Ξημερώνει η μέρα που πριν είκοσι-τριάντα χρόνια δεν θα φανταζόμαστε ούτε στα πιο τρελά όνειρά μας. Χαρά και συγκίνηση.  

Σχόλιο με ευθυκρισία.

Ο κριτικός λογοτεχνίας Αλέξανδρος Ζωγραφάκης σημείωσε χτες Τρίτη στη στήλη του I Know what you did last week (6-12/2/24), στο ιστολόγιο ΙΣΤΟΣ, ανάμεσα σε άλλα περί κριτικής, σχόλιο και για το κείμενό μου στο Βήμα της περασμένης Κυριακής:

— Διάβασα το «Πολεμική αντί κριτικής» (Βήμα, 11/2/24) «Μια απάντηση στην κριτική του μυθιστορήματος “Περεγρίνος” από τον Βαγγέλη Χατζηβασιλείου» το οποίο υπογράφει ο Αντώνης Νικολής, συγγραφέας του μυθιστορήματος.

Παραθέτω: «Σε τρεις όλες κι όλες παραγράφους ο συντάκτης τους περιέλαβε: α) Αρκετές κατά βάση ασύντακτες τάχα μακρές και περισπούδαστες περιόδους που καταλήγουν σε ακυριολεξίες [...]. β) Κάμποσες ασαφείς ή ακατανόητες συνάψεις-φράσεις, του τύπου: [...]. γ) Πληροφορίες που δεν μπορεί να αντλήθηκαν ούτε έξω απ’ το μυθιστόρημα (στις όποιες ιστορικές πηγές) ούτε από το μυθιστόρημα το ίδιο. Μερικές από αυτές: “Πρόσωπο που αμφισβητήθηκε κατά κόρον στον καιρό του, καθώς χλευάστηκε και κατηγορήθηκε ως κοινός απατεώνας”, “...Όντας εξαρχής κυνικός, αλλά και χριστιανός, δίδασκε πως ο φόβος του θανάτου αποτελούσε εμπόδιο για την ελευθερία των ανθρώπων”, “...Εκείνο που ενδιαφέρει πρωτίστως τον Νικολή είναι να προβάλει τον ήρωά του πάνω στο σοφιστικό αρχέτυπο του Σωκράτη” (οι έντονοι χαρακτήρες δικοί μου). Για τις “πληροφορίες” αυτού του είδους, εικάζω ότι ο κομιστής τους είτε γενικώς δυσκολεύεται να κυριολεκτήσει (άλλα εννοεί και άλλα περίπου διατυπώνει), είτε περιέτρεξε το μυθιστόρημα, έπειτα και εκ του προχείρου γκουγκλάροντας συνέλεξε όσες συνέλεξε, και πάντως με εντυπωσιακή ευκολία τις αράδιασε στις… εκτυφλωτικές τρεις παραγράφους του – και πόσο στραφταλιστή η παραπομπή του στο “κυνικό τρίπτυχο του Φουκό! Κι ενώ προφανέστατα μόνο φυλλομέτρησε τον Περεγρίνο, στην κατακλείδα της τρίτης παραγράφου, με την οίηση χιλίων τουλάχιστον Κατσιμπαλήδων, σχολιάζει αρνητικά την οικονομία του μυθιστορήματος, που είναι –και αυτό το πιθανότερο το γνωρίζει– το κρισιμότερο στοιχείο αξιολόγησης σε κείμενα εκτενούς αφήγησης: “Μικρότερη ανάπτυξη, πάντως του μυθιστορήματος θα διευκόλυνε τον Νικολή να αναδείξει πυκνότερα τόσο τις λεπτομέρειες όσο και το κεντρικό του σχήμα”. Μ’ άλλα λόγια, όταν τόσο στο ποδάρι απορρίπτει κανείς το έκτο και σαφώς έργο ζωής ενός δόκιμου συγγραφέα, η πρόθεσή του δεν είναι να γράψει κριτική, αρνητική εν προκειμένω, αλλά να κάνει πολεμική, και δη την πιο δηλητηριώδη, την “πολεμική των χαμηλών τόνων”». 

Πολεμική αντί κριτικής (απάντηση στην «κριτική» του Βαγγέλη Χατζηβασιλείου).

(Δημοσιεύθηκε στο σημερινό «Βήμα της Κυριακής», 11-2-2024, Β2, σελ. 15.)

Πολεμική αντί κριτικής

Μια απάντηση στην κριτική του μυθιστορήματος «Περεγρίνος» από τον Βαγγέλη Χατζηβασιλείου

Του Αντώνη Νικολή

Στο «Βήμα της Κυριακής», 14-1-2024, ο Βαγγέλης Χατζηβασιλείου δημοσίευσε «κριτική» για το τελευταίο μυθιστόρημά μου Περεγρίνος.

Σε τρεις όλες κι όλες παραγράφους ο συντάκτης τους περιέλαβε:

α) Αρκετές κατά βάση ασύντακτες, τάχα μακρές και περισπούδαστες περιόδους που καταλήγουν σε ακυριολεξίες [π.χ. «Όντας εξαρχής κυνικός, αλλά και χριστιανός, δίδασκε πως ο φόβος του θανάτου αποτελούσε εμπόδιο για την ελευθερία των ανθρώπων, οι οποίοι θα έπρεπε να αρκούνται στη συγκράτηση και στη λιτότητα της γυμνότητάς τους, επιδιώκοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο είτε την άρνηση μιας καθημερινής διαβίωσης φιλικής μόνο με τα πρόσκαιρα και υλικά αγαθά (το βασικό δόγμα των «σκυλοφιλοσόφων»), στο πλαίσιο του κυνικού τριπτύχου (όπως το θέτει ο Μισέλ Φουκό) αντοχή-επαγρύπνηση-ενδοσκόπηση, είτε την υπέρβαση της θνητότητας (τον θεμελιώδη πόθο του χριστιανισμού). Και παρακάτω: Εκείνο που ενδιαφέρει πρωτίστως τον Νικολή είναι να προβάλει τον ήρωά του πάνω στο σοφιστικό αρχέτυπο του Σωκράτη, αποσπώντας από αυτό το ήθος του αληθώς λέγειν (απαραίτητο για να υποστηριχθεί η πραγματική-μυθιστορηματική αυτοχειρία του Περεγρίνου).].

β) Κάμποσες ασαφείς ή ακατανόητες συνάψεις-φράσεις, του τύπου: «…να αρκούνται στη συγκράτηση και στη λιτότητα της γυμνότητάς τους», « …την άρνηση μιας καθημερινής διαβίωσης φιλικής μόνο με τα πρόσκαιρα και υλικά αγαθά».

Ο Βαγγέλης Χατζηβασιλείου και ο Περεγρίνος.

Στην εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ (14/1/2024), ο Βαγγέλης Χατζηβασιλείου δημοσίευσε “κριτική” για το τελευταίο μυθιστόρημά μου Περεγρίνος. Αντιγράφω (ΤΟ ΒΗΜΑ ΒΙΒΛΙΑ Β2, σελ. 16):

«Σκοτεινός, αφανής, αυτόχειρ

Ο «Περεγρίνος» του Αντώνη Νικολή προκαλεί με πειστική γενναιότητα τον θάνατο στην εποχή της Δεύτερης Σοφιστικής

Του Βαγγέλη Χατζηβασιλείου

Ο Αντώνης Νικολής έχει γράψει στο παρελθόν μυθιστορήματα και νουβέλες για τον έρωτα και την αμφισεξουαλικότητα, για δυστοπικές πολιτείες, για τον θάνατο, για την τρέλα και για την μακρά και επώδυνη διεργασία της ενηλικίωσης, συνεχίζοντας τώρα με ένα ιστορικό μυθιστόρημα για τον σοφιστή της ύστερης αρχαιότητας Περεγρίνο. Ο Περεγρίνος ανήκει στην εποχή της Δεύτερης Σοφιστικής. Γεννημένος στην αυγή του 2^ου μ.Χ. αιώνα, ο Περεγρίνος κέρδισε την κατοπινή του δόξα με την αυτοκτονία του στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 165μ.Χ. Πρόσωπο που αμφισβητήθηκε κατά κόρον στον καιρό του, καθώς χλευάστηκε και κατηγορήθηκε ως κοινός απατεώνας, ο Περεγρίνος επικαλέστηκε για την αυτοκτονία του αμιγώς φιλοσοφικούς λόγους. Όντας εξαρχής κυνικός, αλλά και χριστιανός, δίδασκε πως ο φόβος του θανάτου αποτελούσε εμπόδιο για την ελευθερία των ανθρώπων, οι οποίοι θα έπρεπε να αρκούνται στη συγκράτηση και στη λιτότητα της γυμνότητάς τους, επιδιώκοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο είτε την άρνηση μιας καθημερινής διαβίωσης φιλικής μόνο με τα πρόσκαιρα και υλικά αγαθά (το βασικό δόγμα των «σκυλοφιλοσόφων»), στο πλαίσιο του κυνικού τριπτύχου (όπως το θέτει ο Μισέλ Φουκό) αντοχή-επαγρύπνηση-ενδοσκόπηση, είτε την υπέρβαση της θνητότητας (τον θεμελιώδη πόθο του χριστιανισμού).

Η Συζήτηση με τον Κώστα Μοστράτο στον 9,84.

Το Σάββατο 20-1-2024, στη ραδιοφωνική εκπομπή Αθήνα το φελέκι σου, 10.00 με 12.00. -στο δεύτερο μισό της.

Νομίζω η καλύτερη δημόσια κουβέντα για έργο μου που είχα ποτέ. 

Ευχαριστώ τον Κώστα Μοστράτο με όλη μου την καρδιά.  

Αύριο, στην εκπομπή ''Αθήνα το Φελέκι σου'', 11.00-12.00, στον Αθήνα 9.84, στους 98,3.

 

 

 

Αύριο, Σάββατο 20/1/2024, 11.00-12.00.

Θα συζητήσουμε με τον Κωνσταντίνο Μοστράτο για το μυθιστόρημα "Περεγρίνος".

Και τώρα η εχθροπάθεια των δεξιών.

Περάσαμε το μισό 2023 μες στην εχθροπάθεια των συριζαίων, τη λυσσαλέα επιθετικότητά τους όσο διαισθάνονταν πως χάνανε για δεύτερη τετραετία την πρόσβαση στο (φαυλεπίφαυλο) γκοβέρνο. Εδώ και κάμποσες μέρες ξεχύθηκε η άλλη εχθροπάθεια –ἵνα μὴ εἴπω σκατίλα–, η ακραία ομοφοβία των δεξιών. Απορίας άξιον: είναι τόσο πολλοί οι δεξιοί κρυπτο-αμφιφυλόφιλοι με κακή/αβέβαιη/ανασφαλή απώθηση του ομόφυλου προσανατολισμού τους; Ανησυχούν για τους εαυτούς τους, για τους γιους, για τους γαμπρούς τους; Μία λογική απάντηση θα ήταν ότι πρόκειται για μικροαστούς του κερατά επίσης, εξαρτώμενους ποικίλως από το ίδιο (φαυλεπίφαυλο) κράτος.

Ή μήπως και πάλι λάθος γενικεύουμε κρίνοντας από Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης και δημοσκοπήσεις; Γιατί και στα δυο, ο υπέροχος λαός μας απόδειξε πως σταθερά ψεύδεται.

 

Δημοσιεύτηκε, The Books' Journal (web), Πέμπτη, 11 Ιανουαρίου 2024.

Μωρά σε γκέι καρότσια

Αντώνης Νικολής

Στα βαθιά ή και ενίοτε στα πολύ ρηχά της σκέψης ενός που αντιδρά στη θεσμοθέτηση της ισότητας των ΛΟΑΤΚΙ+ οικογενειών, προβάλλει η φοβία μιας αλυσιδωτής γενικευμένης κοινωνικής διάλυσης. Αν συμβεί και αυτό, η κατρακύλα ύστερα θα σταματήσει πού; Κάτι σαν τον τρόμο απ’ τα Σόδομα και Γόμορρα του κατηχητικού.

Και όμως, η όλη υπόθεση θα μπορούσε να ιδωθεί και αλλιώς.

Τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα, ιδιαίτερα οι ομοφυλόφιλοι άντρες, ανήκουν στις επιδραστικότερες, αποτελούν ίσως την επιδραστικότερη ομάδα του πληθυσμού. Θυμάμαι τον μακαρίτη τον θειο μου να λέει στον πατέρα μου: «Βρε Χαράλαμπε, φοράγαμε τα σώβρακα, βάλανε οι ομοφυλόφιλοι (ναι, έτσι, ο εν λόγω δεν θα ξεστόμιζε “αδερφές” ή “πούστηδες”) τα σλιπ, τους κράζαμε, έπειτα τα φορέσαμε όλοι, μετά τα μίνι σλιπ, σιγά σιγά τα φορέσαμε κι αυτά, τώρα που γυρίσανε στα μποξεράκια αυτοί, στα σώβρακα δηλαδή, πάλι τους κράζουμε!»

Αφ’ ης στιγμής δόθηκε στους ΛΟΑΤΚΙ+ το σύμφωνο συμβίωσης, τουτέστιν ο κατεξοχήν νομιμοποιητικός παράγοντας, δηλαδή το κράτος, κατέστησε νόμιμο τον διαφορετικό σεξουαλικό προσανατολισμό, το μάθατε-δεν το μάθατε σταδιακά σκάσανε σε συνοικίες, σε γειτονιές, ακόμη και σε χωριά ζευγαράκια ΛΟΑΤΚΙ+, όχι πια διακριτικά και στην άκρη, αλλά θαρρετά και ομολογημένα. Και τώρα όσο ποτέ επιδραστικοί έχουν την προσοχή όλη στραμμένη πάνω τους. Επηρεάζουν με την εμφάνιση, την έκφραση, τον τρόπο της ζωής τους. Δηλαδή πώς; Ζευγάρια νόμιμα αλλά και καταδικασμένα (από ιερατείο και παλαιοδεξιούς), να περνούν τον χρόνο τους επιδιδόμενα ασύστολα στο σεξ, ταξιδεύοντας από τη μια στην άλλη άκρη του πλανήτη, ποστάροντας “σέλφις” από τις (γατο-/σκυλο-) οικογένειές τους.

Ξαναδείτε τώρα τους συνομηλίκους τους ετεροφυλόφιλους (ή αμφιφυλόφιλους που “επιτυχώς” απώθησαν τον ομόφυλο προσανατολισμό τους, για τους οποίους άλλωστε ανέκαθεν η όλη φασαρία), πόσο συχνά, θεατές εξουθενωμένοι του παραπάνω πανηγυριού, περιφέρονται ανόρεκτοι, με υποτυπώδη σεξουαλική ζωή, ανάμεσα στην πρωινή δουλειά και στις βραδινές σειρές βυθισμένοι στο κινητό, βολτάροντας τον σκύλο στα πάρκα. Μιλήστε λίγο μαζί τους, ακούστε πόσο απωθητικό τούς ακούγεται ό,τι άλλο έξω από το πανηγύρι της προηγούμενης παραγράφου…

Εντωμεταξύ ιερατείο και παλαιοδεξιοί ταμπουρωθήκανε στην υιοθεσία και την παρένθετη κύηση. Με διάθεση σχεδόν μοχθηρής εκδικητικότητας. Ε, δεν θα τους το επιτρέψουμε κι αυτό! Δηλαδή ποιο, αγαπητοί κήνσορες; Να κυκλοφορούν με το παιδάκι τους στο καρότσι, να τρέχουν σε σταθμούς και νηπιαγωγεία, σε σχολειά και φροντιστήρια, ύστερα κιόλας μην… ίσως αφυπνίσουν στους ποικίλους ετεροφυλόφιλους απέναντι, για τους οποίους είναι τόσο πιο εύκολο να γεμίσουν με παιδάκι ένα καρότσι, την επιθυμία να ζήσουν κι εκείνοι την πολυπόθητη στους ΛΟΑΤΚΙ+ πλήρη οικογένεια;

Το να είσαι αντιδραστικός είναι κατ’ αρχάς ένδειξη ευήθειας –ανοίξτε ένα λεξικό, επιλέγω τη λέξη από ευγένεια.

Συζητούσα με τον ενενηντατριάχρονο πατέρα μου τα σχετικά, του θύμισα την περίφημη φράση από τον αριστουργηματικό Γατόπαρδο του Τζουζέπε Τομάζι ντι Λαμπεντούζα: «Αν θέλουμε να μείνουν όλα όπως είναι, τότε πρέπει όλα ν' αλλάξουν». Μου λέει, «Κάνε μου το λιανά αυτό». «Αναλογίσου τη φαμελιά του πάππου σου», του απάντησα, «και φαντάσου έπειτα τη μελλοντική του εγγονού σου: για να κρατηθεί η ουσία, η οικογένεια, χρειάστηκε ν’ αλλάξουν όλα. Το ίδιο και συνολικά η κοινωνία. Ήταν αναγκαίο να παραμείνει η κοινωνία καθ’ αυτήν, και για να γίνει βέβαια αυτό χρειαζόταν ν’ αλλάξουν όλα, ή μήπως δεν άλλαξαν;»

ΥΓ. Η πιο βαθιά, η πιο αληθινή ευτυχία είναι όποτε διαστέλλεται στη συνείδησή μας το βίωμα του χρόνου. «Τι ωραία που περάσαμε! Ξεχαστήκαμε…» Βιώνουμε διεσταλμένο τον χρόνο κυρίως όταν είμαστε παιδιά και έφηβοι, όταν δημιουργούμε (όσοι δημιουργούμε), και… εξ αντανακλάσεως όσοι μεγαλώνουμε παιδιά. Βαθύ αλλά και φευγαλέο πράγμα η ευτυχία, όμως νομίζω δεν είναι άλλη.

Οι ιδέες είναι ατελή δημιουργήματα του νου.

Μαζί με την ευχή και για το 2024: υγιείς και μακάρι μειλίχιοι να χαιρόμαστε την ποίηση που μας αναλογεί, οι απαντήσεις μου στο Ερωτηματολόγιο του Βήματος (Νέες Εποχές, σελ.7, Κυριακή 31 Δεκεμβρίου 2023 / Επιμέλεια Μάρκου Καρασαρίνη). 

 

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ / Αντώνης Νικολής

«Οι ιδέες είναι ατελή δημιουργήματα του νου»

Γεννήθηκε το 1960. Σπούδασε κλασική φιλολογία. Είναι συγγραφέας, μυθιστοριογράφος. Το πιο πρόσφατο βιβλίο του, με τίτλο «Περεγρίνος», κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Αρμός.

Ακόμα ένα σημείωμα της Άννας Δαμιανίδη για τον Περεγρίνο.

Η καλή συγγραφέας και δημοσιογράφος Άννα Δαμιανίδη προτείνει τον "Περεγρίνο", σε τέσσερις -τις πιο πυκνές και τιμητικές- γραμμές, στη λίστα του comfort-zone: 25 Έλληνες συγγραφείς μάς προτείνουν τα βιβλία που ξεχώρισαν το 2023.

“Περεγρίνος”, Αντώνης Νικολής, εκδόσεις Αρμός

Απολαυστική και ολοζώντανη περιπλάνηση στην πολύ ελληνική Ανατολή της ρωμαϊκής ακμής, τον 2ο μ.Χ. αιώνα, μαζί με έναν φιλόσοφο που δεν κατάφερε να συγκινήσει τα πλήθη παρά μόνο όταν ανάγγειλε -και τελικά πραγματοποίησε- την αυτοπυρπόλησή του. Δεν έχω βυθιστεί στον αρχαίο κόσμο με πειστικότερο τρόπο. Επίτευγμα έρευνας και δημιουργίας, και με εξαιρετικά ελληνικά!

Ο Ηλίας Κανέλλης για τον Περεγρίνο στο the books' journal, τεύχος 148.

Στο αφιέρωμα του the books' journal / το περιοδικό των βιβλίων Βιβλία για τα Χριστούγεννα 2023 / Επιλογή με εκδόσεις που αξίζει να διαβάσετε, ο Ηλίας Κανέλλης σημειώνει και πάλι για τον "Περεγρίνο": 

Αντώνης Νικολής, Περεγρίνος,
Αρμός, 511 σελ.
Στην Ολυμπιάδα του 165 μ.Χ., ο κυνικός Περεγρίνος, ένας άνθρωπος που δεν κατάφερε να διακριθεί όπως θα ήθελε, αυτοπυρπολείται και πεθαίνει. Έκανε πράξη την εξαγγελία του στην προηγούμενη Ολυμπιάδα, αποδείχτηκε συνεπής – και αφού δεν κατάφερε να είναι ξεχωριστός στη ζωή, ξεχώρισε με το θάνατό του. O ήρωας θα μπορούσε να είναι σύγχρονός μας. Όμως, ζει και κυκλοφορεί σε έναν μακρινό κόσμο, τον ελληνορωμαϊκό, την εποχή της Β΄ Σοφιστικής και του Αρχαίου Μυθιστορήματος. Ο συγγραφέας του τον ανασυνθέτει μέσω της δημιουργικής φαντασίας του, με βασικά στοιχεία δάνεια από έναν λίβελο εναντίον του που εκφώνησε ο Λουκιανός, τα οποία συμπληρώνονται από τη συστηματική καταγραφή της εποχής στην οποία αναφέρεται. Ιδιαίτερη είναι η φροντίδα του συγγραφέα για την αναπαράσταση των κοινωνιών της εποχής, στα τρία κοσμοπολίτικα κέντρα που τότε δέσποζαν, τη Ρώμη, την Αθήνα και την Αλεξάνδρεια. Πειθαρχία, γνώση, βαθιά συγκρότηση, σκληρή δουλειά, έρευνα και δημιουργική φαντασία συνθέτουν ένα μυθιστόρημα που είναι αδύνατον να μη γοητεύσει και να μη συγκινήσει τους αναγνώστες του. Η.Καν.

Περεγρίνος-η εκδήλωση στο YouTube.

 Τη Δευτέρα 11 Δεκεμβρίου 2023, στο πατάρι του Αρμού.

11 Δεκεμβρίου 2023. Ο Περεγρίνος στο πατάρι του Αρμού.

 

Η εκδήλωση στο πατάρι του Αρμού, όπως την εξήγγειλαν κι όπως τη σχολίασαν φιλαναγνώστες, συγγραφείς και λογοτέχνες (στο fb).

 

Σπυριδούλα Αποστολού, φιλαναγνώστρια. 

Τα βιβλία του τα ρουφούσα κυριολεκτικά. Ήταν γραμμένα σε γλώσσα εκλεπτυσμένη, συναρπαστικά τόσο για τους λογοτέχνες όσο και για τους λόγιους, σε κανένα δεν επαναλάμβανε ό,τι είχε πει στα προηγούμενα, και ακριβώς αυτή του η καλλιέργεια ήταν που με τράβηξε περισσότερο από καθετί. Είχα εντυπωσιαστεί πολύ, πράγμα που συνέβαινε σπάνια όταν επρόκειτο για σύγχρονη λογοτεχνία.

Με λόγια από την αυτοβιογραφία του Κανέτι, η απάντηση στο γιατί ο Αντώνης Νικολής με κατέκτησε. Και δεν είμαι η μόνη που αισθάνομαι έτσι. Σήμερα στον Αρμό συγκίνηση, ανιδιοτελής ενθουσιασμός, αναγνώστες αφοσιωμένοι με ένα είδος καταληψίας.

 

Ηλίας Κανέλλης, συγγραφέας, δημοσιογράφος. 

 

Σήμερα στον ΑΡΜΟ παρουσιάζεται ένα σπουδαίο βιβλίο, ενός συγγραφέα που εργάστηκε σκληρά για αυτό. Συνιστώ στους φίλους τον Περεγρίνο του Αντώνη Νικολή για πολλούς λόγους - αλλά κυρίως επειδή είναι η γοητευτική δουλειά ενός μορφωμένου ανθρώπου που αξίζει να τη συναντήσουν οι αναγνώστες.

 

 

 

 

Κώστας Κουτσαντώνης, συγγραφέας, νομικός. 

 

Εξαιρετική παρουσίαση, χθες στον "ΑΡΜΟ", του νέου έργου (ιστορικού μυθιστορήματος) του γνωστού Λογοτέχνη και Φιλολόγου Αντώνη Νικολή. Εντυπωσιακή η ευρυμάθεια του συγγραφέα που μίλησε εκτενώς για τις ιστορικές και φιλοσοφικές πηγές της έμπνευσής του και χαρακτήρισε το βιβλίο ως το "magnum opus" της λογοτεχνικής διαδρομής του. Πολύ ποιοτική και η εισαγωγή της Καθηγήτριας της Κλασικής Αρχαιολογίας κ. Παυλίνας Καραναστάση.

 

 

 

 

Γιώργος Μητάς, λογοτέχνης.

 

Ο ΠΕΡΕΓΡΙΝΟΣ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ

Με παθιασμένο, χειμαρρώδη, καίριο λόγο, ο Αντώνης Νικολής μας πήρε μαζί του χθες σε μια συναρπαστική περιήγηση στην Αλεξάνδρεια, τη Ρώμη, την Αθήνα και την Ολυμπία του 2ου μ.Χ. αιώνα - τα χρόνια της δυναστείας των Αντωνίνων -, στο μυαλό, την καρδιά, την ψυχή του ήρωά του, Περεγρίνου, αλλά και στα άδυτα του κ ό σ μ ο υ του συγγραφέα – πάντα το πιο συναρπαστικό κομμάτι, για εμάς, όταν έχουμε την τύχη να το συναντήσουμε σε κάποια παρουσίαση.

Γεμάτο το πατάρι του Αρμού, στο ιστορικό "βιβλιοπωλικό" κέντρο της πόλης, από ανθρώπους που είχαν έρθει αποφασισμένοι να ακούσουν.

Μια πολύ ωραία βραδιά για τη λογοτεχνία.

 

 

Εύα Στάμου, λογοτέχνις.

 

Παρουσιάστηκε χθες στο πατάρι των εκδόσεων Αρμός το βιβλίο του Αντώνη Νικολή 'Περεγρίνος: μια μυθιστορηματική βιογραφία στον ελληνορωμαϊκό κόσμο''. Ο γοητευτικός, γεμάτος πάθος για τη λογοτεχνία λόγος του συγγραφέα και η εξαιρετικά ενδιαφέρουσα εισήγηση της ομότιμης καθηγήτριας κλασικής αρχαιολογίας Παυλίνας Καραναστάση δημιούργησαν μια σχεδόν κατανυκτική ατμόσφαιρα.

 

 

 

 

 

Ελένη Σταυρακάκη, φιλαναγνώστρια. 

 

Χθες βράδυ ζήσαμε μια συναρπαστική βραδιά στην παρουσίαση του ιστορικού μυθιστορήματος του καταξιωμένου συγγραφέα Αντώνη Νικολή.

Δεν θα σταθώ ούτε στην εξαιρετική εισήγηση της καθηγήτριας αρχαιολογίας κ. Παυλίνας Καραναστάση, ούτε στα τόσο σπουδαία λόγια του κ.Νικολή.

Θα σταθώ στην κατάθεση ψυχής του συγγραφέα για το βιβλίο του, καρπό ερευνητικού μόχθου πολλών ετών, πάθους και αγωνίας για το τέλειο.

Μέσα σε συναισθηματική φόρτιση μοιράστηκε μαζί μας την αγωνία του για την ακρίβεια και την πληρότητα των περιγραφών του, την επιτυχή παρέμβαση της φαντασίας του, καταγραφές που πέρασαν από τη βάσανο της μεγαλοφυίας και της βαθιάς γνώσης του χαρισματικού λογοτέχνη. Δυνατές εικόνες, δύσκολα λόγια βγαλμένα από τα μύχια της ψυχής του, καθήλωσαν το ακροατήριο που τον τίμησε με μια βαθιά υπόκλιση.

 

 

Η Άννα Δαμιανίδη για τον "Περεγρίνο".

Η καλή δημοσιογράφος και συγγραφέας Άννα Δαμιανίδη στο fb, 2/12/2023:

"Πόση έρευνα πρέπει να έκανε ο Αντώνης Νικολής για να γράψει αυτό το βιβλίο, δεν μπορώ να φανταστώ, γιατί καθώς με κρατά από το χέρι και σεργιανίζουμε στις μικρασιατικές πόλεις και στην Αλεξάνδρεια, στη Ρώμη και στην Αθήνα, σε φτωχογειτονιές και σε παλάτια και είναι όλα τόσο ζωντανά, γεμάτα μυρωδιές και γεύσεις, ξεχνιέμαι σα να μπήκα απλώς σε διαστημόπλοιο του χωροχρόνου. Τελειώνει σε λίγες σελίδες και δεν θέλω να προσγειωθώ…"