 |
| (5) |
Ξέρω πολλούς πατεράδες, τρελούς με τα μικρά τους, να τα
φωτογραφίζουν επίμονα. Αρχές του 60 ήταν αρκετά ακριβό απόκτημα μία φωτογραφική
μηχανή, κόστιζαν ακόμα και τα φιλμ ή και οι εμφανίσεις των φιλμ, θέλω να πω το
κίνητρο για τον πατέρα μου πρέπει να ήταν βαθύ, δεδομένου κιόλας ότι δε συνέχισε να ασχολείται με τη φωτογραφία, με εντυπωσιάζει επίσης πόσο
εκφραστικές οι απεικονίσεις του παιδιού που ήμουν, νομίζω εκφραστικότερες
φωτογραφίες μεταγενέστερες δεν έχω. Να είναι, άραγε, που έμαθα με τα χρόνια να καταχωνιάζω τα πολύ δικά μου πράγματα, από τα πολλά άγχη της έκφρασης που έχασα την αμεσότητα εκείνη, ή να ήταν
ο καλύτερος φωτογράφος της ζωής μου; Τις πρωτοείδα έφηβος,
αρκετές από αυτές, όλες αυτής της ανάρτησης, τις είχα μεγεθύνει και τις είχα
καδράκια στα φοιτητικά μου δωμάτια.
Τώρα, μερικές δεκαετίες μετά, καταλαβαίνω
πως ουσιαστικά καταχωρίζονται σε τρία μόνο (ολόσωμα) πορτρέτα (με κύρια τα δύο πρώτα): στον τύπο, ας τον ονομάσω (α), στον τύπο (β)
και στον τύπο (γ). Στον (α) τύπο φωτογραφίζεται κάποιος που η προσοχή των άλλων
τον περισπά από κάτι εσωτερικό δικό του. Η δυσφορία που νιώθει γι'
αυτό τον περισπασμό είναι μάλλον ήπια. (Εξ αυτής της ηπιότητας εικάζω πηγάζει
και η συγκρατημένη –η συντηρητική- στάση μου απέναντι σε ό,τι συνιστά την
πραγματικότητα.) Στον (β) τύπο -λιγότερες οι φωτογραφίες εδώ-, παιδικές ή και
τραβηγμένες αργότερα, ο εικονιζόμενος φαίνεται να μάζεψε τη δύναμη, να προσπέρασε τους
περισπασμούς, κοιτάζει αγέρωχος τον κόσμο, ιδίως τον εσωτερικό του. Στον (γ) τύπο,
ας τον ονομάσω τον κοινωνικό, συγκαταλέγονται κυρίως κατοπινές: ο εικονιζόμενος μαθαίνει να κρύβει τον συγγραφέα. Νομίζω πως η καλή μου ζωή περιέχεται στην κίνηση από τον
(α) στον (β), μα και ότι οι πιστότερες (β) απεικονίσεις μου είναι τα ίδια τα
έργα μου -όσα αναγνωρίζω, παρακαλώ, όχι τα αποκηρυγμένα. Είναι η οικονομία των
κειμένων μου, νομίζω, στην οποία κοιτάζω, και τότε στα τρία μου χρόνια ήδη, κι ας μην την ήξερα
ακόμα.
Ειδικά για την (1) [στη Βουλιαγμένη το 1962], η εκφραστικότερη (α).
Στον τύπο (α) οι 1, 2, 3, 4.
Στον τύπο (β) η 5.
Στον τύπο (γ) η 6.
 |
| (1) |
 |
| (2) |
|
|
 |
| (3) |
 |
| (4) |
 |
| (6) |
