Στη χτεσινή Καθημερινή, Κυριακή 16/12/2018:
500 ΛΕΞΕΙΣ ΜΕ ΤΟΝ ΑΝΤΩΝΗ ΝΙΚΟΛΗ
Ο Αντώνης Νικολής (1960) είναι συγγραφέας, μυθιστοριογράφος.
Σπούδασε κλασική φιλολογία. Η νουβέλα «Το γυμναστήριο» (Εκδόσεις «Ποταμός»)
είναι το πέμπτο βιβλίο του.
Ποια βιβλία έχετε
αυτόν τον καιρό πλάι στο κρεβάτι σας;
Τον «Γατόπαρδο» του Λαμπεντούζα. Και το διπλανό στο
«Γυμναστήριο», εκεί στις όχθες… του «Ποταμού», το «Ζουρ Φιξ» της Λώρης Κέζα.
Ποιος ήρωας /
ηρωίδα λογοτεχνίας θα θέλατε να είστε και γιατί;
Με απασχολεί ο αφηγητής (συνειδητός ή μη) μιας μυθιστορίας,
οι μορφές της οικονομίας στην αφήγηση, σ’ αυτά εστιάζω ως αναγνώστης. Ωστόσο,
αν θα ’πρεπε να διαλέξω κάποιον, ας ήμουν οποιοσδήποτε με μητρική τα γίντις Πολωνοεβραίος
του Ι. Μ. Σίνγκερ.
Διοργανώνετε ένα
δείπνο. Ποιους συγγραφείς καλείτε, ζώντες και τεθνεώτες;
Βιζυηνό, Καβάφη, Παπαδιαμάντη, Καζαντζάκη, Ιωάννου, Σαχτούρη,
Φλομπέρ, Μέλβιλ, τους Ρώσους, τους νεωτερικούς Μούζιλ, Μπροχ, Σελίν, Πεσσόα, κι
άλλους δεκάδες. Τεράστια παραγωγή αυτό το δείπνο…
Ποιο ήταν το πιο
ενδιαφέρον στοιχείο που μάθατε πρόσφατα χάρη στην ανάγνωση ενός βιβλίου;
Επιβεβαίωσα, τόσο στον «Στόουνερ» όσο και στον «Αύγουστο»
του Τζον Γουίλιαμς, ότι εκείνο που κυρίως ενδιαφέρει τη μεγάλη λογοτεχνία είναι
ο τρόπος που το άτομο απλώνει τη συνείδησή του στον χώρο και στον χρόνο.
Ποιο κλασικό βιβλίο
διαβάσατε πρόσφατα για πρώτη φορά;
Πριν από μερικά χρόνια τον «Μόμπι-Ντικ» του Μέλβιλ.
Και ποιο είναι το
βιβλίο που έχετε διαβάσει τις περισσότερες φορές;
Ο «Επιτάφιος θρήνος» του Γιώργου Ιωάννου. Ο Ιωάννου ήτανε μόνο
τέσσερα χρόνια μεγαλύτερος από τον φυσικό μου, τον λογιάζω λογοτεχνικό μου
πατέρα.
Τι ακριβώς φωτίζουν
(ή συσκοτίζουν) οι δυο γυναίκες που πρωταγωνιστούν στο βιβλίο σας;
Δεν χειραγωγώ τους ήρωες, τις ιστορίες μου∙ αυτά θέλω να μου
αποκαλύπτονται. Ούτε κωδικοποιώ ποτέ μηνύματα στη λογοτεχνία μου. Εργάζομαι
εξαντλητικά, αλλά στην οικονομία της αφήγησης. Στο «Γυμναστήριο» περισσότερο
παρακολουθώ την ψηφιακή σχεδόν πολυδιάσπαση της σύγχρονης συνείδησης.
Εντούτοις, παρατηρώντας τις ηρωίδες μου, ως αναγνώστης, σκέφτομαι, μεταξύ άλλων
και δίχως πολλή σαφήνεια, ότι η σεξουαλικότητα είναι τελετουργίες της εξέλιξης,
αταβιστικά πράγματα, περιοχή της αγριότητας.
Στο «Γυμναστήριο»
κυριαρχεί ένας υπόγειος ερωτισμός που θα μπορούσε τι να μας πει για την
επιθυμία σήμερα;
Ο ερωτισμός είναι μέρος του μύθου. Η φαντασίωση της ηδονής
ασκεί έλξη και μαζί άπωση, απώθηση. Στα συγκεκριμένα πρόσωπα∙ είναι λάθος κάθε
γενίκευση. Δουλειά της τέχνης είναι η αλήθεια, δηλαδή οι μύθοι. Οι μύθοι είναι
άπειροι, όσες δυνάμει οι υπάρξεις της ζωής. Αντίθετα, δουλειά της τέχνης δεν
είναι ποτέ η διδαχή ή η γνώση, αντικείμενα αντίστοιχα της ρητορικής ή της
επιστήμης.
