Αυτές τις μέρες, στα τελειώματα του δεύτερου
μυθιστορήματός μου, ξεκίνησα και την προεργασία για το επόμενο. Ελπίζω να μου δοθεί
ο αναγκαίος γι' αυτό χρόνος, η υγεία και η δύναμη, -ανήκει στην πολύ απαιτητική κατηγορία
του ιστορικού μυθιστορήματος.
Θα χρειαστώ, όπως πρόχειρα υπολόγισα, περί τους 48 μήνες,
τέσσερα χρόνια, (μα και για το άρτι περαιωθέν που λογάριαζα 30, στο τέλος, μια το ένα – μια το άλλο, οι μήνες γίνανε 37).
Θα ξεκινήσω ανατρέχοντας στα κορυφαία του είδους διαβάσματά μου (Φλομπέρ,
Γιουρσενάρ, Γκορ Βιντάλ), και, αποτίνοντας την οφειλόμενη πρώτη συγκίνηση, από
τη Σαλαμπώ.
Στις 18 Μαρτίου του 1857 ο Γουσταύος Φλομπέρ (12 Δεκεμβρίου 1821
– 8 Μαΐου 1880), μόλις που απαλλασσόταν από τη δικαστική ταλαιπωρία για τη «Μαντάμ
Μποβαρύ», εκμυστηρεύεται σε επιστολή του: «Θα γράψω ένα μυθιστόρημα, του οποίου
η δράση θα αναφέρεται στον τρίτο αιώνα π.Χ., γιατί αισθάνομαι την ανάγκη να
ξεφύγω από το σύγχρονο κόσμο, με τον οποίο έχω πολύ απασχολήσει την πένα μου και
που, άλλωστε, με κουράζει τόσο για να τον αναπαραστήσω, όσο και με αηδιάζει να
τον κοιτώ.»
Απόφαση, να δραπετεύσει από τη Γαλλία του καιρού του, που προφανώς σχετιζόταν και με τις αναμνήσεις από το πολύμηνο ταξίδι του μερικά χρόνια νωρίτερα (1849-1850)
στην Αίγυπτο, αλλά και στα μέρη μας, Τουρκία (και Ρόδο) και Ελλάδα.
Στο χειρόγραφο της Σαλαμπώ ο ίδιος ο Φλομπέρ σημειώνει
για το χρόνο συγγραφής τις ημερομηνίες Σεπτέμβριος 1857 – Απρίλιος 1862. Το
βιβλίο κυκλοφόρησε το Νοέμβριο του 1862 σε σχήμα όγδοο με κίτρινο εξώφυλλο.
Την άνοιξη του 1858 ένιωσε
την ανάγκη της αυτοψίας εκεί όπου εκτυλίσσεται η Σαλαμπώ, να
περπατήσει ο ίδιος στα ερείπια της Καρχηδόνας. Όταν επέστρεψε, σημείωσε την
επίκληση: «Μακάρι όλες οι ενέργειες της φύσης που ανέπνευσα να με κατακλύσουν
και να δώσουν την ανάσα τους στο βιβλίο μου! Δικές μου οι δυνάμεις της πλαστικής
δύναμης! Δικιά μου, δικιά μου η ανάσταση του παρελθόντος! Πρέπει το παρελθόν να
ζωντανέψει, να γίνει αληθινό, μέσ’ απ’ το Ωραίο. Έλεος, Θεέ των ψυχών, νιώσε
τον πόθο μου! Δώσε μου δύναμη κι ελπίδα!»
[Από τον πρόλογο (Γκυστάβ Φλομπέρ, Σαλαμπώ, εκδόσεις Σ.Ι.
Ζαχαρόπουλος), και το επίμετρο (Γκυστάβ Φλωμπέρ, Σαλαμπώ, εκδόσεις Ηριδανός).]
