Ακόμα μια ξεχωριστή βραδιά μετά από κείνην στη Λέσχη Ανάγνωσης τον περασμένο Ιανουάριο. Χτες, Τετάρτη 27 Μαρτίου 2019, στο ιδιαίτερα φιλόξενο βιβλιοπωλείο Επί Λέξει, Λυκαβηττού και Ακαδημίας 32, στην εκδήλωση που οργάνωσε με πολλή φροντίδα η Αναστασία Λαμπρία / οι Εκδόσεις Ποταμός. Είχαμε συναποφασίσει με τους δημοσιογράφους (αλλά και απόφοιτους φιλοσοφικών σχολών) Μαίρη Αδαμοπούλου και Κώστα Μοστράτο να πούμε τη βραδιά Εκδήλωση, όχι Παρουσίαση, να είναι περισσότερο ένα είδος ξενάγησης, όπως συνήθως λέγεται, στο εργαστήρι / στο ύφος να το πω… φιλολογικότερα της γραφής μου. Η Αναστασία έδωσε τον καταλληλότερο τίτλο «Ο Α. Ν. και τα κλειδιά για Το γυμναστήριο».
Συναντηθήκαμε την περασμένη Παρασκευή το μεσημέρι στο Μπλακ Ντακ της Χρήστου Λαδά οι τρεις μας. Ανακάλυπτα πως η Μαίρη και ο Κώστας με ένα χρόνο μόνο διαφορά μεταξύ τους ήτανε κοντά στην ηλικία των πρώτων μαθητών μου, οικεία μου «παιδιά» δηλαδή, και μεταξύ τους ταιριαστοί πολύ. Το έστειλα μήνυμα στην Αναστασία: είναι ταιριαστοί σαν αδελφάκια –της άρεσε. Μας οργάνωσε η Μαίρη: θα ξεκινούσε εκείνη με μια πολύ γενική εισαγωγή, έπειτα πώς με γνώρισε, αλλά και δυο λόγια για το Γυμναστήριο. Θα συνέχιζε ο Κώστας, έχοντας ξεκοκαλίσει πρόσφατα το σύνολο των βιβλίων μου, με μια σύντομη περιήγηση από το ένα στο άλλο. Αυτά σε κουβεντιαστό και χαλαρό τόνο, τίποτε γραμμένο στον τύπο της διάλεξης, και ότι ύστερα με ερωταποκρίσεις θα ξεδιπλώναμε ό,τι είχαμε αναγγείλει ως συζήτηση σχετική με την «ανέλιξη του ύφους στο έργο» μου, «-τον μύθο, την επινόηση του αφηγητή, την οικονομία στην αφήγηση».
Το απόγευμα της Τετάρτης έφτασε, ο κόσμος συνέρρευσε, καθιστοί και στα σκαλάκια, όρθιοι και πίσω στο πατάρι, η εκδήλωση ξεκίνησε, εντωμεταξύ η διαρρύθμιση του χώρου, καίτοι ζεστού και κατεξοχήν αρμοστού –είναι πραγματικά κύτταρα πολιτισμού τα πολλά πια μικρά βιβλιοπωλεία, και αξίζει να τα ενισχύουμε-, κάπως δυσκόλευε τις ερωταποκρίσεις, αφότου πήρα τον λόγο, ένιωσα πως δίχως έτοιμο, γραμμένο κείμενο, έπρεπε σ’ ένα κύμα λόγου, προφανώς όχι ρητορικού χαρακτήρα αλλά κατά το δυνατόν με εσωτερικότητα, ει δυνατόν με έμπνευση, να κρατήσω το ενδιαφέρον, με βοήθησε σ’ αυτό βέβαια και η προηγηθείσα... αθωότητα, η αυθόρμητη αισθαντικότητα θέλω να πω της Μαίρης και του Κώστα, δεν θυμάμαι πώς, τι ακριβώς, αναλυτικά τον ειρμό, πάντως η βραδιά κύλησε, η μεταρσίωση -να μην πω η συγκίνηση- ήταν αισθητή, για μένα κατ’ αρχάς μια εμπειρία σπάνιας έντασης. Διότι ξέχασα να σημειώσω, παρ' ότι στην έκδοση του πέμπτου, παρουσίαση ή κάτι συναφές βιβλίου μου δεν είχα ξανακάνει.
Είμαι σε όλους ευγνώμων πολύ: στη Μαίρη, στον Κώστα, στους διοργανωτές, σ’ όσους κόπιασαν στο κάλεσμά μας. Δεν είναι λογοπαίγνιο, λίγα πράγματα πιστεύω όσο ότι η λογοτεχνία είναι ο αυθεντικότερος τόπος να συναντηθούμε. Το είχα γράψει δυο μέρες νωρίτερα, νομίζω ως ένα βαθμό το ζήσαμε.
Θέλω ωστόσο, σαν ανταποκρίσεις
δύο πολύ ευαίσθητων φιλαναγνωστριών, να συμπεριλάβω στο μπλογκ εδώ, που
λογαριάζω πάντα ως αρχείο, τα κείμενά τους στο φ/μ.
«Σήμερα στο Επί Λέξει,
"ήμασταν όλοι μαζί μα θαρρείς πως αυτός ήταν όλοι". Μια ατμόσφαιρα
κατανυκτική, ένα κοινό μαγεμένο, προσηλωμένο, σιωπηλό, ένα σεργιάνι στη
λογοτεχνία από τον Όμηρο μέχρι τον Ιωάννου, τον Φλωμπέρ, τον Γουίλιαμς, τον ντι
Λαμπεντούζα και ξανά στον Όμηρο. Με αφορμή το Γυμναστήριο, εξομολογήσεις,
μύχιες σκέψεις του συγγραφέα, συγκίνηση, ενθουσιασμός. Οι απόντες ζηλέψτε λεύτερα,
μόνο μην με αμφισβητείτε, να ξέρετε πως έχω παρευρεθεί άπειρες φορές σε
παρόμοιες εκδηλώσεις. Αντώνη Νικολή, πέρασα υπέροχα, ήσασταν υπέροχος».
Και της Ελένης
Σταυρακάκη:
«Χθες ζήσαμε κάτι
ξεχωριστό!
Ο συγγραφέας της νουβέλας "Το Γυμναστήριο", άφησε να τον γνωρίσουμε πιο βαθειά, ξεδιπλώνοντας κρυφές σκέψεις του, με αναφορές και αναδρομές στη λογοτεχνία, από τον Όμηρο μέχρι τον Ιωάννου.
Μας συνεπήρε με τη μεταδοτικότητά του και τον εξουθενωτικό, όπως μας ανέλυσε, τρόπο που εργάζεται.
Πρόκειται πράγματι για έναν ιδιαίτερο άνθρωπο που μας καθήλωσε.
Σας ευχαριστούμε θερμά κ. Νικολή».
Ο συγγραφέας της νουβέλας "Το Γυμναστήριο", άφησε να τον γνωρίσουμε πιο βαθειά, ξεδιπλώνοντας κρυφές σκέψεις του, με αναφορές και αναδρομές στη λογοτεχνία, από τον Όμηρο μέχρι τον Ιωάννου.
Μας συνεπήρε με τη μεταδοτικότητά του και τον εξουθενωτικό, όπως μας ανέλυσε, τρόπο που εργάζεται.
Πρόκειται πράγματι για έναν ιδιαίτερο άνθρωπο που μας καθήλωσε.
Σας ευχαριστούμε θερμά κ. Νικολή».