Η
Οδός Φοινίκων.
Η Οδός Φοινίκων είναι η
αρχοντιά μας.
Δεν ξέρω αν βρίσκονται ακόμα
στη ζωή συμπατριώτες μας που θυμούνται την πόλη δίχως το χαρακτηριστικότερο και
ομορφότερο δρόμο της, νομίζω την πιο εμπνευσμένη από τις αισθητικές παρεμβάσεις
των Ιταλών στο τοπίο της.
Δε σας κρύβω ότι απευθύνομαι
περισσότερο στο θυμικό σας. Το ένα μετά το άλλο τα ογδοντάχρονα δέντρα
χτυπημένα από το σκαθάρι, ξεραίνονται, ξεριζώνονται. Πρέπει να στενοχωρηθούμε,
να δράσουμε.
Θυμάμαι αρχές του ’80 να περπατώ
στην Ερμούπολη και να σκέφτομαι, ωραία πόλη αλλά εδώ οι φοίνικες, και εννοούσα
τις βαγιές, είναι καχεκτικοί. Αλλά κι εκτός Ελλάδος, όταν επιστράτευα την
περηφάνια για την πόλη μας, έλεγα «ναι, αλλά εμείς έχουμε την Οδό Φοινίκων». Σε
μεγάλο καύσωνα του 1987 η Ελευθεροτυπία, δίχως να την κατονομάζει,
εικονογραφούσε μ’ αυτήν τη φυγή σ’ ένα δροσερό ωραιότερο κόσμο. Όταν βρέθηκα
μπροστά σε μια από τις πανοραμικές ομορφότερες εικόνες πόλης της ζωής μου, στην
Αλφάμα της Λισαβόνας, ρούφηξε τη ματιά μου στο κέντρο της ένας φοίνικας. Στο
ομώνυμο θεατρικό μου ακουγόταν το «Όπου φοίνικας και πατρίς», η Κως δηλαδή.
Γράφω φορτισμένος, βέβαια. Δεν
αντέχω να περνάω από κει, δε σηκώνω πια το κεφάλι.
Δεν είμαι γεωπόνος. Γνώριζα από
πολλά χρόνια το πρόβλημα, ενημερωμένος από το οικολογικά ευαίσθητο blog του Νίκου
Κασέρη, όταν το περίμεναν, δεν είχε εντοπιστεί ακόμα το σκαθάρι στη Ρόδο, ωστόσο
δεν είμαι ειδικός γνώστης. Ακουγόταν παλιά ότι προσβάλλει αδιακρίτως όλα τα
φοινικοειδή. Μέχρι στιγμής, όμως, για παράδειγμα, δεν υπάρχει κρούσμα στις
ουασινκτόνιες, δεν μπορεί τα σκαθάρια να είναι συνεννοημένα μεταξύ τους πρώτα
να ξεπαστρέψουν τις βαγιές κι ύστερα να πάρουν σβάρνα τα υπόλοιπα είδη. Θέτω,
εμπάση περιπτώσει, το ερώτημα: υπάρχουν είδη φοινίκων που θα μπορούσαν να
υποκαταστήσουν τις βαγιές της Οδού; Λέγεται επίσης ότι στο Ισραήλ κατάφεραν να
μη χαθεί ούτε ρίζα. Αληθεύει αυτό;
Είμαστε μία κοινωνία τριάντα
χιλιάδων ανθρώπων. Δεν επιτρέπεται να παρακολουθούμε μοιρολατρικά ένα τοσοδά
έντομο να καταστρέφει το χαρακτήρα της πόλης μας. Να στείλουμε ανθρώπους
επιτόπου στο Ισραήλ ή όπου αλλού. Να εισαγάγουμε έτοιμα αναπτυγμένα δέντρα
άλλου παρεμφερούς φοινικοειδούς, αν υπάρχει που δεν προσβάλλεται. Όποιο κι αν
είναι το κόστος, πρέπει να το καταβάλουμε.
Μου έλεγε ο Γιάννης Κασιώτης
για κείνο το βλαχαδερό της χούντας που είχε βάλει στο μάτι τον πελώριο φίκο στο
αλσύλλιο απέναντι από το Ξενία, είχε βγάλει διαταγή να το ξεριζώσουν, και τότε,
(τόσα χρόνια πριν από τους Ατενίστας, και επί δικτατορίας!) ο ένας τον άλλο
παρακινώντας μαζεύτηκε κόσμος, κύκλωσαν το δέντρο και κατάφεραν να το σώσουν. Την
ιστορία αυτή την έχω όταν μιλάω σε ξένους για μας τους Κώους, για να
υπερηφανεύομαι.
Η Κως είναι τουριστικός τόπος, οτιδήποτε
της χαρίζει ιδιαιτερότητα, χαρακτήρα, επωνυμία, πρέπει να το διαφυλάσσουμε πάση
θυσία.
Δεν μπορεί να μην υπάρχει λύση.
Την Οδό Φοινίκων πρέπει να τη σώσουμε. Είναι η αρχοντιά μας.
[Δημοσιεύθηκε στο Βήμα της Κω, Τρίτη 19 φεβρουαρίου 2013.]