Veronese, Mantegna, Giotto, η Galla Placidia και ο Cole Porter.

(1)

(2)

(3α)

(3β)

(4)

Στο ταξίδι από το Μπέργκαμο ως την Μπολόνια τέσσερις δυνατές στιγμές. Τόλμη και φωτεινότητα στην Αναγέννηση (1 - 3β), φωτεινός ο θόλος ακόμα και στην ύστερη αρχαιότητα (4).

(1) Στο κτήριο Gran Guardia (Piazza Bra) στη Βερόνα η έκθεση έργων του Πάολο Βερονέζε (1528 - 1588) με τον ταιριαστό τίτλο The illusion of reality / η ψευδαίσθηση (οι ιστορικοί της τέχνης προτιμούν παραίσθηση) της πραγματικότητας, -είχα πολύ καιρό να δω πόσο η αληθοφάνεια παραμένει πρόφαση, η αφήγηση μεταβολίζει το υλικό της μνήμης.

(2) Στην Gallerie dell'Accademia στη Βενετία, τον San Giorgio, έργο του 1460, του Αντρέα Μαντένια (1431 - 1506). Τι πόζα, αυτοκυριαρχία και αυτοπεποίθηση: το άτομο επιδεικνύει τη βούληση και την ικανότητα να κατακτήσει την ελευθερία του. Αυτός ο Αη Γιώργης είναι ο σύγχρονος άνθρωπος καθ' αυτόν. Τον σκεφτόμουν μέρες. 

(3α,β) Capella degli Scrovegni, Παρεκκλήσιο των Σκροβένι, στην Πάντοβα. Ναός ιστορημένος εξολοκλήρου, περί το 1305, από τον Τζότο ντι Μποντόνε (περίπου 1267-1337). Φωτεινά χρώματα, τολμηρή κίνηση: ο μέγας Giotto. Δεν είμαι ιστορικός της τέχνης, είναι ίσως μόνο ιδιοσυγκρασιακή εμμονή ή συγκίνησή μου. Κάθε φορά που βλέπω Τζιότο νομίζω πως κοιτάζω την εποχή που η Ιστορία -ή η Ανθρώπινη Περιπέτεια να το πω με πιο ζεστές λέξεις- πήρε δρόμο από τα μέρη μας, κίνησε για δυτικότερα.

(4) Το Μαυσωλείο της Galla Pacidia, στη Ραβέννα, τον 5ο αιώνα μ.Χ. Τα ψηφιδωτά στα μνημεία της πόλης, η τελευταία φωτεινή εικόνα του αρχαίου κόσμου, η πρώτη λένε του βυζαντινού. Κοιτάζοντας το θόλο σ' αυτό το μαυσωλείο σε επίσκεψή του το 1920 εμπνεύστηκε ο Κολ Πόρτερ (1891-1964) τη σύνθεση "Night and Day".