Απόσπασμα απ' το "Σκεπτικό για την Απονομή Κρατικών Λογοτεχνικών Βραβείων 2016".

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ  ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ

                                                                        Αθήνα, 7 Ιανουαρίου 2019

Επιτροπή Κρατικων Λογοτεχνικων Βραβειων

Κρατικα Λογοτεχνικα Βραβεια 2017 για το εκδοτικο ετοσ 2016

Σκεπτικο για την Απονομη Κρατικων Λογοτεχνικων Βραβειων 2016

(Το σχετικό με το μυθιστόρημα απόσπασμα:)

Το Βραβείο Μυθιστορήματος απονεμήθηκε κατά πλειοψηφία στον Μιχάλη Μοδινό για το βιβλίο του Εκουατόρια (εκδόσεις Καστανιώτη), η δράση του οποίου λαμβάνει χώρα στην Αφρική. Η ανακάλυψη των πηγών του Νείλου κατά τον 19^ο αιώνα, μετά την εκστρατεία του Ναπολέοντα στην Αίγυπτο, είναι ένα ζήτημα που προκαλεί τους Ευρωπαίους και τους Αμερικανούς, μέλη διαφόρων γεωγραφικών εταιρειών.
Τον πρώτο ρόλο παίζουν οι Βρετανοί. Ο Μοδινός παρακολουθεί, μέσα από τον μυθοπλαστικό χαρακτήρα του Μιχαήλ Μοδινού, Αιγυπτιώτη Έλληνα, εμπόρου βαμβακιού, κατοίκου για μεγάλο διάστημα της νήσου Ζανζιβάρης στον Ινδικό Ωκεανό, τις προσπάθειες ανάπλου του Νείλου, μέσα από ημερολογιακές καταγραφές και προσωπικές πληροφορίες του Άγγλου Μπέηκερ. Σε μια κατά βάση γραμμική βιογραφικού τύπου αφήγηση, η οποία όμως πλέκει μεταξύ τους διαφορετικές επί μέρους τοπικές ιστορίες, με τις εντάσεις που επικρατούσαν στην περιοχή του Κέρατος της Αφρικής μεσουρανούσης της αποικιοκρατίας, και διαφορετικές εξερευνητικές προσπάθειες στο εσωτερικό της παρθένας ηπείρου, το βιβλίο του Μοδινού στοιχειοθετεί μια ενδιαφέρουσα εικόνα για τις σχέσεις Ευρωπαίων, Αράβων και Αφρικανών όπως αυτές διαπλέκονται γύρω από το εμπόριο ελεφαντοστού, δερμάτων αγρίων θηρίων και μαύρων δούλων σε μια εκ των προτέρων καταδικασμένη, μέσα σε αυτές τις συνθήκες, να συσταθεί και να επιζήσει, πρωτότυπη και αληθινή ουτοπική κοινωνία.

Επίσης, συζητήθηκαν (κατά αλφαβητική σειρά) και συμμετείχαν στην τελική ψηφοφορία τα βιβλία των: Καρολίνας Μέρμηγκα, Ο Έλληνας γιατρός (εκδόσεις Μελάνι) και Αντώνη Νικολή, Ο θάνατος του μισθοφόρου (εκδόσεις Το Ροδακιό).

Με σαφή μυθοπλαστική απόβλεψη και με φόντο τις δεκαετίες 1880-1940, η Καρολίνα Μέρμηγκα αναλύει στο έργο της Ο Έλληνας γιατρός τις πολιτικές συγκρούσεις, τις κοινωνικές αλλαγές και τις συνέπειές τους μέσα από την πολυσχιδή δράση του Κ.Μ. Ο Κ.Μ, γιατρός, πολιτευτής, συγγραφέας και μεταφραστής, γίνεται  μυθιστορηματικό πρόσωπο του καιρού του, κινείται με ειρωνεία, αυτοσυγκράτηση  και αυτοσαρκασμό ανάμεσα σε φιλικές, οικογενειακές και άλλες ιστορίες τις οποίες διαμορφώνει.

Η τριτοπρόσωπη αφήγηση στο μυθιστόρημα Ο θάνατος του μισθοφόρου του Αντώνη Νικολή εστιάζει στον κεντρικό ήρωα, τον Ηλία, έναν σαρανταπεντάχρονο φιλόλογο που ζει και εργάζεται στην Κω. Στο γυμναστήριο ο Ηλίας γνωρίζει τον νεαρό Γιούρι, επαγγελματία οπλίτη. Σύντομα καταλαμβάνεται από μια ιδιότυπη εμμονή, που καταλήγει στον αθέλητο φόνο του νεαρού στη μέση ακριβώς του μυθιστορήματος. Η αφήγηση, χωρίς να στερείται αστυνομικού σασπένς, συγκροτείται γύρω από την αποτύπωση της ιδιότυπης σχέσης των δύο ανδρών πριν από το «ατύχημα», ενώ στη συνέχεια αποδίδει την κλιμάκωση των συνεπειών που φέρνει αυτό το «ατύχημα» στη συναισθηματική, σεξουαλική και κοινωνική ζωή του κεντρικού ήρωα, τον οδυνηρό λαβύρινθο στον οποίο εισέρχεται, ως την τελική του αυτοτιμωρία.

Και δύο προηγούμενες σχετικές αναρτήσεις (1, 2).